13.11.2015
W dzisiejszym tekście chciałbym przedstawić zasady, na których powinno opierać się postępowanie dyscyplinarne prowadzone przez polskie związki sportowe na podstawie znowelizowanej ustawy o sporcie. Czy obwinionym gwarantuje się rzeczywiście prawo do obrony? Zapraszam do lektury.
Do czasu wejścia w życie nowelizacji ustawy o sporcie reguły odpowiedzialności dyscyplinarnej w ramach polskich związków sportowych nie były szczegółowo uregulowane w ustawie, która łącznie zawiera trzy przepisy dotyczące tej materii:
1) art. 9 ust. 4 zdanie drugie u.s., na podstawie którego walne zgromadzenie członków albo delegatów polskiego związku sportowego uchwala regulamin dyscyplinarny;
2) art. 13 ust. 1 pkt 2 u.s., zgodnie z którym polski związek sportowy ma wyłączne prawo do ustanawiania i realizacji m.in. reguł dyscyplinarnych we współzawodnictwie sportowym, które organizuje;
3) art. 16 ust. 2 u.s., który stanowi, że decyzje dyscyplinarne i regulaminowe władz polskich związków sportowych związane z organizacją i przebiegiem współzawodnictwa sportowego nie są objęte nadzorem ministra właściwego do spraw kultury fizycznej.
Na zasadność takiego modelu odpowiedzialności dyscyplinarnej wskazał podczas prac legislacyjnych prof. A.J.Szwarc na posiedzeniu Sejmowej Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki z dnia 17.03.2010 r.: „(…) rozwiązaniem jest, aby ustawa o sporcie w ogóle nie rozwiązywała tego typu kwestii pozostawiając je zainteresowanym organizacjom sportowym. Chodzi zwłaszcza o polskie związki sportowe, które swobodnie mogą regulować odpowiedzialność dyscyplinarną. Związki sportowe posiadają regulaminy dyscyplinarne określające, za co ponosi się odpowiedzialność i jakie są za to kary. (…) Mój pogląd jest taki, że w miarę możliwości państwo nie powinno angażować się w sferę sportu, zwłaszcza jeśli chodzi o regulacje prawne. (…) Będę konsekwentny – uważam, że odpowiedzialność dyscyplinarna powinna być regulowana nie przez państwo, ale przez organizacje sportowe, które same powinny sobie tę odpowiedzialność regulować”.
W toku obowiązywania ustawy okazało się jednak, że konieczne jest wprowadzenie ogólnych reguł, które należy uwzględnić w procesie tworzenia regulaminów dyscyplinarnych oraz egzekwowania odpowiedzialności za naruszenie reguł określonych w wyżej wskazanych dokumentach. W związku z tym do znowelizowanej ustawy o sporcie wprowadzono rozdział 9a pt. Odpowiedzialność dyscyplinarna oraz rozstrzyganie sporów w sporcie, w którym znalazł się art. 45b o treści:
Art. 45b. 1. Odpowiedzialność dyscyplinarna w ramach polskiego związku sportowego jest realizowana na zasadach określonych w regulaminie dyscyplinarnym.
2. Odpowiedzialność dyscyplinarna opiera się na następujących zasadach:
1) prawa do obrony;
2) dwuinstancyjności postępowania.
3. Regulamin dyscyplinarny, o którym mowa w ust. 1, określa w szczególności: podmioty podlegające odpowiedzialności dyscyplinarnej, czyny zagrożone odpowiedzialnością dyscyplinarną, rodzaje kar dyscyplinarnych, organy dyscyplinarne i ich kompetencje oraz tryb postępowania dyscyplinarnego.
4. Prowadzenie postępowania karnego, administracyjnego lub cywilnego przeciwko obwinionemu nie wyklucza postępowania dyscyplinarnego o ten sam czyn.
5. Karami dyscyplinarnymi mogą być w szczególności:
1) upomnienie;
2) nagana;
3) zawieszenie;
4) dyskwalifikacja czasowa lub dożywotnia;
5) kara pieniężna;
6) przeniesienie zespołu do niższej klasy rozgrywkowej;
7) skreślenie ze związku;
8) wykluczenie ze związku.
Co istotne, prawo do obrony i zasada dwuinstancyjności postępowania zostały zagwarantowane ustawowo. Jako przykład ich naruszenia chciałbym wskazać na notoryczne sporządzanie orzeczeń dyscyplinarnych, które nie zawierają uzasadnienia. Tylko w ostatnim tygodniu spotkaliśmy się z kilkoma sprawami, w których nastąpiło wyżej wskazane uchybienie. W ten sposób w praktyce ogranicza się obwinionym możliwość argumentowania swoich racji w postępowaniu odwoławczym. Stanowi to często również naruszenie przepisów regulaminów dyscyplinarnych, na przykład art. 143 § 2 Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN. Na podstawie wskazanego przepisu orzeczenie wraz z pisemnym uzasadnieniem, sporządzonym w terminie 7 dni od ogłoszenia doręcza się obwinionemu lub ustanowionemu przez niego pełnomocnikowi, pouczając go o sposobie i terminie odwołania. Uzasadnienie winno zawierać co najmniej zwięzłe wskazanie motywów rozstrzygnięcia. Co zatem powinno zawierać prawidłowo sporządzone uzasadnienie orzeczenia dyscyplinarnego?
Warto posiłkować się dorobkiem doktryny i orzecznictwa prawa karnego. Podczas konferencji Polskiego Towarzystwa Prawa Sportowego, poświęconej zagadnieniu odpowiedzialności dyscyplinarnej w sporcie, która odbyła się w Warszawie w dniach 23-24 listopada 2000 roku prof. Marek Bojarski wskazał bowiem, że: „Jeśli chodzi o sport to w doktrynie zwraca się uwagę, że odpowiedzialność dyscyplinarna chociaż nie jest odpowiedzialnością karną w ścisłym tego słowa znaczeniu, a prawo dyscyplinarne nie są karami dyscyplinarnymi, to jednak prawo dyscyplinarne zalicza się do szeroko rozumianego prawa karnego albo przynajmniej dostrzega się pewne podobieństwa między odpowiedzialnością karną a dyscyplinarną oraz między karami kryminalnymi przewidzianymi za przestępstwa i wykroczenia a sankcjami dyscyplinarnymi. Jeśli zatem zaakceptujemy powyższe stanowisko, to w konsekwencji należy przyjąć, iż w odniesieniu do prawa dyscyplinarnego i postępowania dyscyplinarnego zaakceptować trzeba te same reguły, które obowiązują w prawie karnym czy prawie o wykroczeniach.”
W związku z powyższym, opierając się na zasadach postępowania karnego, należy wskazać na elementy, które powinno zawierać sporządzone uzasadnienie. Art. 424 ustawy – kodeks postępowania karnego stanowi bowiem, że
Art. 424
§ 1. Uzasadnienie powinno zawierać zwięzłe:
1) wskazanie, jakie fakty sąd uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych,
2) wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku.
(…)
Dokonując analizy powyższego przepisu należy wskazać na dorobek orzecznictwa i przedstawicieli doktryny prawa karnego
1) Uzasadnienie wyroku powinno wskazywać logiczny proces, który doprowadził sąd do wniosku o winie lub niewinności oskarżonego. Sąd powinien więc wskazać w uzasadnieniu, jakie fakty uznaje za ustalone, na czym opiera poszczególne ustalenia i dlaczego nie uznaje dowodów przeciwnych, a następnie, jakie wnioski wyprowadza z dokonanych ustaleń (SN II KR 105/73, OSNPG 1974, nr 3-4, poz. 21; SN II KR 337/81, OSNPG 1983, nr 2, poz. 22). )L. K. Paprzycki (red.), J. Grajewski, S. Steinborn, Kodeks postępowania karnego. Komentarz)
2) Uzasadnienie (wyjaśnienie) podstawy prawnej wyroku nie może ograniczyć się do wymienienia zastosowanych przepisów, lecz należy przedstawić przyjęty sposób ich wykładni i zastosowania (SN II KR 25/83, OSNPG 1984, nr 3, poz. 17; SN V KK 207/07, Prok. i Pr. 2008, nr 5, poz. 14).
Wiele z rozstrzygnięć dyscyplinarnych nie spełnia wyżej wskazanych wymagań Należy jeszcze raz podkreślić, ze przeprowadzenie postępowania musi nastąpić w sposób gwarantujący prawo do obrony na każdym etapie jego trwania. Na fakt ten zwrócił również ustawodawca dokonując nowelizacji ustawy o sporcie. Warto o tym pamiętać wydając wiążące rozstrzygnięcia dyscyplinarne.
Organizacje sportowe
24.06.2020
Organizacje sportowe
16.06.2020
Legislacja
20.04.2020
13.11.2024
31.10.2024
10.09.2024
29.08.2024
27.08.2024
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
