07.09.2018
Po słynnym orzeczeniu w sprawie Bosman w środowisku piłkarskim zwrócono uwagę na problem zmniejszania się liczby zawodników jednocześnie wyszkolonych i grających na najwyższym poziomie rozgrywek w jednym państwie.
Według raportów przygotowanych na przełomie lat 2004 i 2005 różnica ta miała wynosić 30 procent porównując dane do okresu 1995/96, kiedy to ostatecznie zakończono sprawę Bosmana.
Ustanowienie UEFA Home-Grown Player Rule
W 2006 roku FIFA podjęła inicjatywę zmiany zasad wystawiania piłkarzy zagranicznych w klubach piłkarskich. Jej przejawem była uchwała przyjęta w 2008 roku przez Kongres FIFA na spotkaniu w Sydney, popierająca wprowadzanie tzw. zasady 6+5, na podstawie której w wyjściowej jedenastce klubu powinno występować co najmniej sześciu krajowych zawodników i pięciu zawodników zagranicznych. Dla Unii Europejskiej jednoznacznie oznaczało to wprowadzenie na nowo przepisów stanowiących bezpośrednią dyskryminację obywateli UE. Projekt ten został zatem zakwestionowany przez Parlament Europejski, który wezwał federacje piłkarskie do powstrzymania się od tworzenia nowych zasad, dyskryminujących sportowców ze względu na obywatelstwo. Swoje stanowisko wyraziła również Komisja Europejska, która w oficjalnym komunikacie przedstawionym 28 maja 2008 roku jednoznacznie odrzuciła możliwość poparcia zasady 6+5. Flagowy projekt Seppa Blattera zakończył się niepowodzeniem.
Jednocześnie, niezależnie od działań światowej federacji piłkarskiej, UEFA w 2005 roku przyjęła regulacje, mające wejść w życie od sezonu 2008/09, zgodnie z którymi kluby biorące udział w rozgrywkach UEFA podając 25-osobową listę kadry A, musiały zapewnić udział zawodników wyszkolonych zarówno w klubie, jak i federacji krajowej, do której należy dany klub. Mowa tu oczywiście o tzw. „Home-Grown Player Rule. W przeciwieństwie do zasady 6+5 projekt ten zyskał przychylność Parlamentu Europejskiego i Komisji Europejskiej jako bardziej proporcjonalny dla zakładanych celów oraz mniej dyskryminacyjny. Przepisy dotyczące wychowanków w rozumieniu UEFA zostały ostatecznie wprowadzone i obowiązują do dzisiaj, również jako zasada 4+4
Istota reguł
Home-Grown Player Rule opiera się na założeniu, że za zawodnika wyszkolonego przez klub należy uznać gracza, który pomiędzy 15 a 21 rokiem życia (lub sezonami, w którym ukończył ten wiek) był zarejestrowany w obecnym klubie przez okres 3 sezonów lub 36 miesięcy, przy czym nie ma znaczenia, czy rejestracja miała charakter stały, czy też odbywała się z przerwami.
Z kolei za zawodnika szkolonego w federacji krajowej uznaje się gracza, który pomiędzy 15 a 21 rokiem życia (lub sezonami, w którym ukończył ten wiek) przez 3 sezony lub 36 miesięcy, był zarejestrowany w drużynach należących do tej samej federacji, co jego obecny klub. Podobnie jak w poprzednim przypadku, nie ma znaczenia, czy rejestracja miała charakter stały, czy też odbywała się z przerwami. Oczywiście zawodnik spełniający kryteria, by uznać go za gracza wyszkolonego w klubie, jednocześnie spełnia kryteria, by zostać zakwalifikowany jako zawodnik szkolony w federacji krajowej.
Razem stanowią oni grupę tzw. „Locally trained players” Zgodnie z przepisami UEFA kluby uczestniczące m.in. w rozgrywkach Ligi Mistrzów muszą zapewnić udział co najmniej 8 takich zawodników w zgłoszonej kadrze A. W przeciwnym przypadku kadra klubów ulegnie proporcjonalnemu zmniejszeniu. Co istotne, jeżeli liczba graczy szkolonych w klubie będzie mniejsza niż 4, zgłoszona kadra ulegnie zmniejszeniu nawet w przypadku możliwości zgłoszenia 5 lub więcej zawodników wyszkolonych w federacji. Konfiguracje zestawienia kadry zostały wskazane w załączniku H do Regulaminu Ligi Mistrzów na sezon 2018/19.
Źródło: https://www.uefa.com/MultimediaFiles/Download/Regulations/uefaorg/Regulations/02/55/82/79/2558279_DOWNLOAD.pdf
Kwestionowanie zgodności z przepisami Unii Europejskiej
Od początku wprowadzenia zasady 4+4 w środowiskach akademickich kwestionowano jej zgodność z normami Unii Europejskiej. Przykładem może być artykuł pt „An assessment of the compatibility of UEFA’s home grown player rule with article 45 TFEU”, autorstwa brytyjskich doktorów I profesorów nauk prawnych: Paula Downwarda, Richarda Parrisha, Geoffa Pearsona I Anny Semens, którzy wskazywali na możliwość naruszenia przez UEFA przepisu art. 45 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, gwarantującego prawo do swobodnego przepływu pracowników. W artykule, bazując na zebranych danych wskazano na brak adekwatności i proporcjonalności ograniczeń mając na uwadze efekty wprowadzenia zasady, tj. brak znaczącego udziału zawodników poniżej 21 roku życia w rozgrywkach organizowanych przez UEFA. Oczywiście pojawiły się stanowiska kwestionujące tezy powyższego artykułu, co umożliwiało zapoznanie się odmienną argumentacją
Wydawało się, że dyskusja na temat Home-Grown Player Rule toczyć się będzie dalej na poziomie akademickim. Sytuacja zmieniła się kiedy agent piłkarski Daniel Striani, skierował powództwo przeciwko UEFA, kwestionując zgodność przepisów UEFA z normami UE gwarantującymi swobodę przepływu pracowników. Sprawa prowadzona jest przez sąd gospodarczy w Brukseli, który wyznaczył posiedzenie na 11 września.
Możliwe konsekwencje
Trudno oczekiwać, by w najbliższym czasie zapadło prawomocne orzeczenie sądowe. Niewykluczone, że sprawa znajdzie swój finał w Trybunale Sprawiedliwości Unii Europejskiej, jak miało to miejsce m.in. w sprawie Bosman. Trzeba pamiętać, że stwierdzenie niezgodności przepisów UEFA z prawem UE może mieć również znaczenie dla krajowych rozgrywek. Z opublikowanego ostatnio raportu przez FIFA wynika, że 46% federacji ustanowiło przepisy dotyczące minimalnej liczby zawodników wychowanych w danym kraju. Można zatem wyobrazić sobie scenariusz, w którym w dalszej kolejności zostaną podważone systemy rozgrywek w poszczególnych europejskich państwach. Przedstawionego zagadnienia na pewno nie określałbym jako „Bosman II” albo nawet „Bosman III” (w zależności od kwalifikacji sprawy Pechstein), jednak na pewno warto śledzić dalsze kroki podjęte przez brukselski sąd. Mogą one bowiem warunkować dalszą legislację sportową nie tylko w obszarze piłki nożnej.
Organizacje sportowe
24.06.2020
Organizacje sportowe
16.06.2020
Legislacja
20.04.2020
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
