18.10.2017
Jedną z kompetencji wyłącznych polskiego związku sportowego jest ustanawianie i realizacja reguł dyscyplinarnych w organizowanym przez siebie współzawodnictwie sportowym. Uprawnienia dyscyplinarne te, choć nie na zasadzie wyłączności, realizowane są również przez kluby sportowe. W dzisiejszym tekście chciałbym omówić granice realizacji powyższych praw w odniesieniu do możliwości naruszenia dóbr osobistych obwinionych.
Zagadnienia ogólne
Zgodnie z art. 23 k.c.: dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Jak wynika z wyroku Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 kwietnia 2015 r. (sygn. I ACa 1471/14): „Cześć w wymiarze zewnętrznym ujmowana jest jako dobre imię, dobra sława, obraz jednostki w oczach innych osób. Przyjmuje się, że do naruszenia tego dobra dochodzi przez rozpowszechnianie wiadomości, przez które formułowane są zarzuty lub ujemne oceny odnoszące się do określonej osoby, dotyczące jej postępowania w życiu osobistym, rodzinnym czy zawodowym. Chodzi z reguły o przedstawienie tej osoby w negatywnym świetle, przypisanie jej zachowań, cech czy właściwości, które mogą narazić na utratę zaufania potrzebnego do wykonywania zawodu lub innej działalności. Krzywdą wynikającą z tak ujętego naruszenia jest uczucie dyskomfortu spowodowane utratą szacunku otoczenia.”
Zgodnie z art. 24 k.c.: ten czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W sytuacji, gdy dokonano naruszenia może on żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Należy w tym momencie zastanowić się, czy wyżej wskazane środki prawne przysługiwać mogą w ramach prowadzonych sportowych postępowań dyscyplinarnych.
Stanowisko Sądu Najwyższego
W tym kontekście należy przywołać treść wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 października 2000 r. (sygn. III CKN 866/98). Jedną ze stron był powód, którego zawieszono w prawach sędziego piłki nożnej na jeden rok z powodu naruszenia przez niego norm etyczno-moralnych oraz zasad koleżeńskiego współżycia. Informacje o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego oraz o nałożeniu kary zostały umieszczone w związkowych komunikatach. Powód zażądał sprostowania powyższych komunikatów, przeproszenia go w gazetach lokalnych oraz zapłaty kwoty 500 zł na cele społeczne oraz 1.200 zł tytułem naprawienia szkody poniesionej wskutek nieotrzymywania wynagrodzenia za sędziowanie meczów.
Sprawa ostatecznie trafiła do Sądu Najwyższego, który orzekał w przedmiocie, czy podjęcie wszczęcie i prowadzenie postępowania w trybie przewidzianym w regulaminie dyscyplinarnym samo w sobie prowadzi do uchylenia bezprawności działania organu dyscyplinarnego, nawet w przypadku, gdy motywacja kary dyscyplinarnej narusza dobra osobiste ukaranego.
W zaskarżonym wyroku Sąd Apelacyjny stwierdził bowiem, że nawet w przypadku, gdy motywacje kar dyscyplinarnych mogły naruszać cześć ukaranego, nie uzasadnia to jednak udzielenia ochrony przewidzianej w art. 23 i 24 k.c. z uwagi na fakt, że naruszenia te były wynikiem działań w ramach obowiązującego porządku prawnego, a w szczególności art. 72 ust. 4 ustawy z dnia 3 lipca 1984 r. o kulturze fizycznej:
Art. 72
Sąd Najwyższy nie zgodził się z powyższa argumentacją Sądu Apelacyjnego. W uzasadnieniu wyroku wskazał on, że nawet niemożność uchylenia przez sąd powszechny kary dyscyplinarnej, gdy podana jej motywacja naruszyła dobra osobiste ukaranego, nie musi oznaczać całkowitego pozbawienia ukaranego ochrony przewidzianej w art. 23 i 24 k.c. Ochrona taka może mu bowiem być udzielona bez ingerowania w treść orzeczonej kary. W wyroku podkreślono również znaczenie przepisu art. 47 Konstytucji, statuującego prawo do ochrony czci oraz art. 31 ust. 3, zgodnie z którym ograniczenia z korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko przy spełnieniu określonych przesłanek, które nie wystąpiły w omawianej sprawie.
Znaczenie dla obecnie prowadzonych postępowań dyscyplinarnych
Zgodnie z art. 13 ust. 1 pkt 2 u.s.: polski związek sportowy ma wyłączne prawo do ustanawiania i realizacji reguł sportowych, organizacyjnych i dyscyplinarnych we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez związek, z wyjątkiem reguł dyscyplinarnych dotyczących dopingu w sporcie. Zasady prowadzenia postępowania dyscyplinarnego określone są natomiast w regulaminie dyscyplinarnym, którego treść powinna odpowiadać wymogom określonym w art. 45b ust. 3 u.s.:
Regulamin dyscyplinarny, o którym mowa w ust. 1, określa w szczególności: podmioty podlegające odpowiedzialności dyscyplinarnej, czyny zagrożone odpowiedzialnością dyscyplinarną, rodzaje kar dyscyplinarnych, organy dyscyplinarne i ich kompetencje oraz tryb postępowania dyscyplinarnego.
Należy zatem podkreślić, że przepisy prawa powszechnie obowiązującego przyznają polskim związkom sportowym prawo do określania zasad oraz prowadzenia postępowań dyscyplinarnych, z zastrzeżeniem obowiązków dotyczących treści regulaminów dyscyplinarnych. Nie oznacza to jednak możliwości pozbawienia ukaranego ochrony przewidzianej na gruncie innych przepisów prawa powszechnie obowiązującego, w szczególności art. 23 i 24 k.c.
Z naszych obserwacji wynika, że w wielu przypadkach sposób prowadzenia postępowań dyscyplinarnych (w tym również antydopingowych) prowadzi do naruszeń dóbr osobistych obwinionych (ukaranych). Pamiętajmy, że działania takie nie są prawnie obojętnie i mogą być podstawą do korzystania ze instytucji wykraczających poza środki określone w ustawie o sporcie, statutach regulaminach dyscyplinarnych organizacji sportowych.
Organizacje sportowe
24.06.2020
Organizacje sportowe
16.06.2020
Legislacja
20.04.2020
13.11.2024
31.10.2024
10.09.2024
29.08.2024
27.08.2024
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
