16.04.2018
Pozostając w temacie analizy przepisów obowiązujących w Formule 1, dzisiejszy artykuł zostanie poświęcony zasadom panującym w alei serwisowej. Duży wpływ na wybór tematu miał także wypadek, do którego doszło podczas ostatniego wyścigu odbywającego się w Bahrainie. Na skutek błędów zespołu Ferrari, podczas procedury zmiany opon w bolidzie Kimiego Raikonena, skomplikowanego złamania nogi doznał jeden z mechaników włoskiego teamu.[1]
Normy dotyczące PIT–LANE zostały zawarte w ust. 28 Regulacji Sportowych F1 (Regulacje)[2]. Składa się on z 14 punktów, szczegółowo określających zasady, których złamanie w najlepszym wypadku może prowadzić do odpowiedzialności w postaci grzywny, a w najgorszym do narażenia życia i zdrowia osób uczestniczących w zawodach. PIT-LANE jest to wydzielony obszar toru, przy którym znajdują się garaże zespołów, składający się z dwóch pasów. Pierwszy z nich nazywany „Fast Lane” służy do poruszania się po alei serwisowej. Natomiast na drugim, określanym jako „Inner Lane” znajdują się wjazdy do garaży drużyn wraz ze specjalnymi, pojedynczymi miejscami postojowymi, na których dochodzi do popularnego pit-stopu. Przygotowanie nawierzchni na obu pasach należy do obowiązków organizatorów. Ponieważ serwisowanie pojazdu w trakcie zawodów jest jednym z najbardziej newralgicznych momentów, a każda sekunda jest istotna, w punkcie 9 Regulacji znajduje się zakaz poprawiania przyczepności miejsca postojowego w inny sposób niż np. poprzez osuszanie go lub zamiatanie.[3]
Na podstawie punktu 12 Regulacji, mechanicy mogą poruszać się po PIT-LANE jedynie bezpośrednio przed serwisowaniem pojazdu oraz muszą opuścić go niezwłocznie po dokonaniu modyfikacji.[4] Dalsza część przytoczonego przepisu nakłada na zespoły konieczność zapewnienia wszystkim ich członkom wykonującym pracę przy bolidzie, spełniającego wymogi Międzynarodowej Federacji Samochodowej kombinezonu wraz z kaskiem oraz wyposażeniem zapewniającym odpowiednią ochronę dla oczu. Prędkość z jaką mogą poruszać się kierowcy w PIT-LANE ze względów bezpieczeństwa jest ograniczona do 80 km/h. Przekroczenie tej wartości skutkuje grzywną dla zespołu w wysokości 100 € za każdy kolejny km/h oraz karą przejechania przez aleję serwisową lub karą czasową nakładaną na kierowcę. Ponadto zgodnie z punktem 6, przy zmianie opon w trakcie wyścigu, w celu podniesienia samochodu można korzystać jedynie z urządzeń napędzanych ludzkimi mięśniami.[5] Mimo to, czas potrzebny na wjazd do alei serwisowej, dokonanie przez mechaników zmian w pojeździe oraz powrót do rywalizacji, oscyluje w zależności od toru w okolicach 30 sekund, z czego sam serwis trwa zaledwie kilka z nich. Najszybszym pit-stopem w historii na chwilę obecną, mogą pochwalić się mechanicy zespołu Williams. Wymiana 4 kół zajęła im zaledwie 1,92 sekundy.
Ostatnią kwestią wartą poruszenia w kontekście procedury PIT-LANE jest opuszczanie miejsca postojowego przez bolid. Dowodem, że jest to moment niebezpieczny pozostaje chociażby sytuacja przedstawiona na początku niniejszego artykułu. Szczegóły procedury omówione są w punkcie 13 Regulacji.[6] Podpunkt a) wyraźnie wskazuje, iż kierowca może opuścić pit-stop jedynie w momencie, w którym nie zagraża innym zawodnikom oraz personelowi znajdującemu się w alei serwisowej. Podczas zawodów w Bahrainie, w trakcie wymiany opon przez zespół Ferrari, jeden z mechaników znalazł się obok tylnego koła bolidu. Kierowca, po zbyt szybkim otrzymaniu zezwolenia na wznowienie jazdy, najechał na członka swojego teamu, łamiąc mu przy tym nogę. W efekcie zrealizowane zostały przesłanki nałożenia kary przewidziane w podpunkcie c). Gdyby kierowca pomimo zaistnienia niebezpiecznej sytuacji kontynuował zawody, sędziowie mogliby zastosować w stosunku do niego karę przewidzianą w ust. 38 pkt 3 podpunkt d), polegającą na 10-cio sekundowym postoju w alei serwisowej. Jednakże zawodnik natychmiast po zajściu otrzymał drogą radiową informację o konieczności zatrzymania się i wycofania z wyścigu. Znalazła zatem zastosowanie druga sankcja wskazana w podpunkcie c) – kara grzywny nakładana na zespół. Po dogłębnej analizie okoliczności zdarzenia, Ferrari zostało ukarane przez sędziów grzywną w wysokości 50 000 €.
Biorąc pod uwagę fakt, że pit-stopy są nieodzowną i wzbudzającą emocje procedurą, równocześnie mogącą stwarzać zagrożenie, nie dziwi kompleksowa regulacja ustalająca ich zasady. Odpowiednio zredagowane normy w połączeniu z profesjonalnie przygotowanymi zespołami, znacząco ograniczają możliwość wystąpienia wypadków. Do tych jednak czasami dochodzi. Niemniej, w moim odczuciu należy je wpisać w ryzyko właściwe dla sportów wyczynowych.
[1] https://www.formula1.com/en/latest/headlines/2018/4/ferrari-handed-big-fine-for-raikkonen-unsafe-release.html
[2] 2018 Formula One Sporting Regulations, https://www.fia.com/regulation/category/110
[3] Ust. 28 pkt 9. Other than by drying or sweeping, or by laying tyre rubber when cars leave their pit stop position, competitors may not attempt to enhance the grip of the surface in the pit lane unless a problem has been clearly identified and a solution agreed to by the FIA safety delegate.
[4] Ust. 28 pkt 12. Team personnel are only allowed in the pit lane immediately before they are required to work on a car and must withdraw as soon as the work is complete.
[5] Ust. 28 pkt 6. No powered device may be used to lift any part of a car in the pit lane during a race.
[6] Ust. 28 pkt 13.
a) Cars must not be released from a garage or pit stop position in way that could endanger pit lane personnel or another driver. Competitors must provide a means of clearly establishing, when being viewed from both above and in the front of the car, when a car was released.
b) If a car is deemed to have been released in an unsafe condition during any practice session, the stewards may drop the driver such number of grid positions as they consider appropriate.
c) If a car is deemed to have been released in an unsafe condition during a race a penalty under Article 38.3(d) will be imposed on the driver concerned. However, if the driver retires from the race as a result of the car being released in an unsafe condition a fine may be imposed upon the team.
d) An additional penalty will be imposed on any driver who, in the opinion of the stewards, continues to drive a car knowing it to have been released in an unsafe condition.
Piłka nożna
02.08.2022
Piłka nożna
12.07.2022
Organizacje sportowe
20.06.2022
AUTOR
Aplikant Radcowski. Specjalista z zakresu cyberbezpieczeństwa, RODO i prawa sportowego.
25.09.2024
13.08.2024
01.03.2024
28.04.2023
25.01.2023
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.