18.04.2018
Start jest jednym z najbardziej emocjonujących momentów, nie tylko w Formule 1, ale w każdej serii wyścigów torowych. Skrupulatne przygotowywanie samochodu przez personel techniczny, obecność całej stawki kierowców na niewielkiej przestrzeni oraz finalne odliczanie stanowią spory zastrzyk adrenaliny zarówno dla zawodników, jak i kibiców. Cały proces od momentu otworzenia wyjazdu z PIT-LANE, po ostatnie sekundy poprzedzające rozpoczęcie rywalizacji zostało precyzyjnie uregulowane w przepisach[1]. To właśnie on będzie tematem dzisiejszego artykułu.
Standardowa procedura startu znajduje się w art. 36 Regulacji Sportowych Formuły 1. Art. 39 ust. 16 przewiduje natomiast procedurę wyjątkową stosowaną w wypadku, gdy warunki na torze, np. z powodu niekorzystnej pogody, uniemożliwiają rozpoczęcie wyścigu o planowanej godzinie. W pierwszej kolejności analizie poddana zostanie procedura zwykła.
Zgodnie z nią 30 min przed przeprowadzeniem okrążenia „formującego” bramy alei serwisowej zostają otwarte. Tym samym kierowcy zostają upoważnieni do opuszczenia boksów i przejechania tzw. okrążenia „rekonesansowego”. Po jego odbyciu mają obowiązek ustawienia się na pozycji startowej zdobytej podczas kwalifikacji i zgaszenia silnika. Jeżeli zawodnik chce zrobić o jedno okrążenie rekonesansowe więcej, musi przejechać przez PIT-LANE, aby nie utrudniać przygotowań do startu kierowcom ustawionym już na swoich pozycjach. Na 20 min przed okrążeniem formującym, bramy alei serwisowej zostają zamknięte. Stosowna informacja zostaje przekazana poprzez sygnały świetlne 120 sekund wcześniej. Jeżeli do tego czasu zawodnik nie wyjedzie na tor, musi rozpocząć zawody z PIT-LANE. Co ważne, ze względów bezpieczeństwa podczas startu musi on ustąpić pierwszeństwa zawodnikom ruszającym z poziomu toru. Kolejne informacje o starcie są przekazywane odpowiednim sygnałem dźwiękowym na 10 min, 5 min, 3 min, 1 min oraz 15 sekund przed okrążeniem formującym. Po pierwszym z wymienionych sygnałów na torze mogą pozostać jedynie kierowcy w bolidach, przedstawiciele zespołu i ekipy techniczne. Na 3 min przed rozpoczęciem ogumienie musi być już założone, w przeciwnym razie zawodnik otrzyma jedną z kar przewidzianych w art. 38 ust.3. Po sygnale oznaczającym minutę do okrążenia formującego, silniki bolidów zostają włączone, a pozostający na torze członkowie zespołów mają 45 sekund na jego opuszczenie. Włączenie zielonych świateł oznacza zezwolenie na inaugurację okrążenia formującego zwanego potocznie „rozgrzewkowym”. Stawce przewodzi kierowca, który zdobył pole position[2]. Podczas okrążenia przepisy zabraniają próbnych startów, wyprzedzania (chyba że jest to konieczne z uwagi na sytuację na torze) oraz nakazują trzymać porządek startowy ustalony w kwalifikacjach. Po powrocie na prostą startową zawodnicy ustawiają się na swoich pozycjach i oczekują z włączonym silnikiem na sygnał inaugurujący zawody. Następuje on poprzez zapalanie kolejno pięciu czerwonych świateł w jednosekundowych odstępach. Po ich zgaszeniu rozpoczyna się wyścig.
Procedura wyjątkowa stosowana jest w wypadku zaistnienia na torze warunków utrudniających start o wyznaczonej godzinie. W takiej sytuacji okrążenie formujące odbywa się za samochodem bezpieczeństwa. O decyzji informowani są zawodnicy oraz zespoły na 10 min przed planowym okrążeniem „rozgrzewkowym”. Po sygnalizacji przystąpienia do tego okrążenia zawodnicy poruszają się za Safety Car’em na zasadach przewidzianych w art. 39 ust. 16. Samochód bezpieczeństwa pozostaje na czele stawki do momentu, w którym dyrektor zawodów podejmie decyzję o sposobie rozpoczęcia wyścigu. Jeżeli warunki ulegną poprawie, wówczas zespoły otrzymają informację o przystąpieniu do standardowej procedury startowej, za pośrednictwem oficjalnego systemu komunikacyjnego, a na panelach świetlnych zostanie wyświetlona informacja „SS” oznaczająca „Standing Start”. W przypadku, gdy po kilku okrążeniach formujących warunki na torze się nie poprawią, ale w dalszym ciągu będą umożliwiały przeprowadzenie wyścigu, zapada decyzja o tzw. „lotnym starcie”, a na panelach świetlnych pojawia się informacja „RS” (Rolling Start). Jest to znak, iż pod koniec okrążenia Safety Car zjedzie do alei serwisowej, a zawodnicy rozpoczną rywalizację bez zatrzymywania się na pozycjach startowych. Ostatnią z możliwości jest całkowite zawieszenie wyścigu, gdy stan toru nie umożliwia przeprowadzenia współzawodnictwa. Wówczas wszystkie pojazdy mają obowiązek zjechać do PIT-LANE za samochodem bezpieczeństwa. Jeżeli do wznowienia dojdzie, start jest przeprowadzany wyłącznie w sposób „lotny”.
Szczegółowo uregulowana procedura startu narzuca wyraźny rygor, mający zapewnić bezpieczeństwo oraz sprawne przeprowadzenie przygotowań do jednego z najbardziej newralgicznych momentów w sporcie motorowym. O ile standardowa procedura nie podlega zbyt częstym zmianom, o tyle procedura wyjątkowa jest obiektem modyfikacji. Jej celem jest płynne rozpoczęcie zawodów, pomimo niesprzyjających warunków, bowiem każde opóźnienie negatywnie wpływa zarówno na zawodników jak i poziom sportowy całej rywalizacji.
[1] Formula One Sporting Regulation 2018, https://www.fia.com/regulation/category/110
[2] Pierwsze miejsce podczas kwalifikacji
Piłka nożna
02.08.2022
Piłka nożna
12.07.2022
Organizacje sportowe
20.06.2022
AUTOR
Aplikant Radcowski. Specjalista z zakresu cyberbezpieczeństwa, RODO i prawa sportowego.
01.03.2024
28.04.2023
25.01.2023
19.01.2023
04.10.2022
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
