19.02.2020
Z całą pewnością najczęściej pojawiających się ostatnio w mediach tematem jest koronawirus. Jeden z portali podał nawet, że zawodnicy klubu piłkarskiego nie otrzymali w terminie swoich wynagrodzeń w związku z tym, że chiński przedsiębiorca będący sponsorem klubu miał problemy z dokonaniem formalności w banku. Dlaczego więc koronawirus pojawia się w przy okazji e-sportowego działu na portalu? Chiński rynek e-sportu jest w czołówce jeżeli chodzi o branże e-sportu. Biorąc pod uwagę jego globalny wymiar i możliwe zawarte umowy podmiotów mających siedzibę w Chinach z podmiotami polskimi (np. organizacja eventów, dostawa sprzętu komputerowego etc.) jak przedstawia się sytuacja w momencie braku terminowego wykonania umowy w związku z przeszkodami np. z koronawirusem?
W dzisiejszym wpisie przytoczę pewne generalne zasady stosowane w prawie umów. Przy czym, jak zawsze pamiętać należy, że każdy stan faktyczny należy rozpatrywać indywidualnie.
Umowa pomiędzy podmiotami z dwóch różnych krajów- jakie prawo właściwe?
Sprawa wydaje się oczywista, jeżeli stronami umów są dwa polskie podmioty i umowa jest wykonywana w Polsce. Inaczej sytuacja wygląda, jeżeli pojawia się podmiot międzynarodowy. Optymalna sytuacja jest wówczas, kiedy umowa zawiera w tym zakresie odpowiednie postanowienia. W przeciwnym razie sąd (lub trybunał arbitrażowy) rozpatrujący sprawę powinien rozstrzygnąć, które prawo jest właściwe na podstawie odpowiednich norm – kolizyjnoprawnych. Są one zawarte w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I). Przy czym wskazać należy, że niniejsze rozporządzenie nie wyłącza możliwości włączenia przez strony do umowy na zasadzie wskazania materialnoprawnego przepisów prawa innego niż prawo krajowe lub postanowień konwencji międzynarodowej. Wskazane rozporządzenie stosuje się do zobowiązań umownych w sprawach cywilnych i handlowych powiązanych z prawem różnych państw.
Podstawową zasadą zawartą w rozporządzeniu „Rzym I” jest zasada swobody wyboru prawa właściwego do oceny zobowiązania umownego. Jak stanowią postanowienia rozporządzenia, umowa podlega prawu wybranemu przez strony. Wybór prawa jest dokonany wyraźnie lub w sposób jednoznaczny wynika z postanowień umowy lub okoliczności sprawy. Strony mogą dokonać wyboru prawa właściwego dla całej umowy lub tylko dla jej części. W celu zabezpieczenia interesów stron umowy, koniecznym jest nie tylko dokonanie wyboru prawa właściwego, ale także zweryfikowanie przepisów prawa państwa, na terytorium którego umowa podlega wykonaniu, a którego przepisy wymuszające swoją właściwość mogą znaleźć zastosowanie obok głównego statutu umownego. W zakresie, w jakim nie dokonano wyboru prawa właściwego dla umowy zgodnie prawo właściwe dla umowy ustala się np.: umowa sprzedaży towarów podlega prawu państwu, w którym sprzedawca ma miejsce zwykłego pobytu; umowa o świadczenie usług podlega prawu państwa, w którym usługodawca ma miejsce zwykłego pobytu (zob. art. 4 ,,Rzym I”).
Zakładając sytuację, w której zostało ustalone, że będą miały zastosowanie przepisy prawa polskiego, a dłużnik nie wywiązuje się w terminie ze swego zobowiązania, to w momencie braku ustaleń stron, co do podziału ryzyka zastosowanie znajdą przepisy kodeksu cywilnego.
Art. 471 k.c. stanowi, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Strony mogą odmiennie uregulować wskazane kwestie i może zdarzyć się i tak, że strony postanowią, iż zobowiązanie zostanie wykonane bez względu na okoliczności (co jest bardzo korzystne dla usługobiorcy). Z pewnością trwająca epidemia tytułowego wirusa i wprowadzone przez różne państwa środki ostrożności/bezpieczeństwa należy uznać za niemożliwe do przewidzenia zdarzenie, za które nie ponosi się odpowiedzialności.
Zastosowanie w umowie może znaleźć również bardziej znana – klauzula siły wyższej – rebus sic stantibus, która także powoduje, że postanowienia umowne stają się bardziej elastyczne w sytuacji zajścia zdarzenia nieprzewidzianego przez strony. Klauzula ta została uregulowana w Kodeksie cywilnym w art. 3751. Stanowi on, że: ,,Jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym”. Należy jednak wskazać, że klauzula siły wyższej służy wyłączeniu odpowiedzialności stron w momencie częściowego lub całkowitego niewykonania zobowiązania. Klauzula rebus sic stantibus obowiązkowo wymaga zaangażowania w sprawę sądu, co nie zawsze jednak stanowi korzystne dla stron rozwiązanie (koszty, czas trwania postępowania sądowego).
Zawsze jednak pozostaje podjęcie działań do polubownego rozwiązania sprawy między stronami umowy. Warto o tym pomyśleć, gdyż oprócz prawdopodobnego ograniczenia kosztów związanych z opóźnieniem wykonania zobowiązania może także to wpłynąć na utrzymanie pozytywnych relacji biznesowych.
(fot. pixabay)
Organizacje sportowe
29.08.2024
Organizacje sportowe
28.06.2024
Organizacje sportowe
26.04.2024
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.