Analiza postępowania dyscyplinarnego w sprawie Sławomira Peszki

Trzy miesiące bezwzględnej dyskwalifikacji oraz kara pieniężna w wysokości 30 tysięcy złotych – nie jest to najlepsze rozpoczęcie sezonu w wykonaniu Sławomira Peszki. Sprawa ma oczywiście swój wymiar prawny. W dzisiejszym artykule chciałbym omówić zatem przepisy, które znalazły zastosowanie w postępowaniu przed Komisją Ligi oraz przedstawić dalsze możliwe rozstrzygnięcia postępowania.

Jakie przepisy zostały naruszone?

W pierwszej kolejności należy przytoczyć art. 57 Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN.

§1. Zawodnik otrzymuje odpowiednio ostrzeżenie (żółtą kartkę) lub wykluczenie (czerwoną kartkę) w przypadku popełnienia przewinień, wskazanych w art. 12 Zasad Gry w piłkę nożną.

Przyjrzymy się zatem wyżej wskazanemu przepisowi Zasad Gry w piłkę nożna. Zawiera on następujący zapis:

Zawodnik, zawodnik rezerwowy lub zawodnik wymieniony zostaje wykluczony z gry, jeżeli popełnia jakiekolwiek z następujących przewinień:

• pozbawia drużynę przeciwną bramki lub realnej szansy zdobycia bramki,
• zagrywając rozmyślnie piłkę ręką (nie dotyczy bramkarza we własnym polu karnym),
• pozbawia realnej szansy zdobycia bramki przeciwnika poruszającego
• się w kierunku bramki zawodnika przewiniającego, popełniając przewinienie karane
• rzutem wolnym (z uwzględnieniem przypadków ujętych poniżej),
• popełnia poważny, rażący faul,
• pluje na przeciwnika lub inną osobę,
• zachowuje się gwałtownie, agresywnie,
• używa ordynarnego, obelżywego, obraźliwego języka i/lub gestów,
• otrzymuje drugie napomnienie w tych samych zawodach.

Zawodnik, zawodnik rezerwowy lub zawodnik wymieniony, który został wykluczony z gry,

musi opuścić bezpośrednie otoczenie pola gry oraz strefę techniczną.

(…)

Poważny, rażący faul

Atak nogami lub innymi częściami ciała, który naraża na niebezpieczeństwo zawodnika drużyny przeciwnej lub który wykonany został z użyciem nadmiernej siły lub brutalności, musi być traktowany jako poważny, rażący faul.

Każdy zawodnik, który gwałtownie atakuje zawodnika drużyny przeciwnej, kiedy walcząc o piłkę, naskakuje z przodu, z boku lub z tyłu, używając jednej lub obu nóg –  czyniąc to z użyciem nieproporcjonalnej siły i narażając tego zawodnika na niebezpieczeństwo - popełnia poważny, rażący faul.

Gwałtowne, agresywne zachowanie

Zawodnik zachowuje się gwałtownie, agresywnie, gdy używa lub próbuje użyć nieproporcjonalnej siły bądź brutalności w stosunku do zawodnika drużyny przeciwnej, kiedy nie walczą o piłkę oraz wobec współpartnera, osoby funkcyjnej, widza, lub jakiejkolwiek innej osoby, bez względu na to, czy doszło do kontaktu.

Na uwagę zasługuje również przepis umieszczony w rozdziale dotyczącym niesportowego zachowania, tj. art. 72 § 1 Regulaminu dyscyplinarnego:

Kto stosuje groźbę, przemoc lub narusza nietykalność cielesną sędziego lub innej osoby w związku z meczem piłkarskim lub działalnością w PZPN lub jego organizacjach członkowskich, w szczególności w celu utrudnienia lub uniemożliwienia podjęcia działań,  podlega karze pieniężnej nie niższej niż 2.000 zł, karze dyskwalifikacji lub karze wykluczenia z PZPN.

Komunikat Komisji Ligi nie zawiera kwalifikacji prawnej czynu, jednakże, wbrew niektórym opiniom pojawiającym się w społeczności internetowej, nie utożsamiałbym z naruszeniem nietykalności cielesnej. Ocena, czy był to poważny, rażący faul lub gwałtowne, agresywne zachowanie, zależy od interpretacji, czy w momencie przewinienia Sławomir Peszko walczył o piłkę z Arvydasem Novikovasem. W teorii, piłka znajdowała się niedaleko obu zawodników. Po obejrzeniu powtórki mam mieszane odczucia co do tej kwestii.

Jaka była podstawa wymierzenia kar?

1. Kara zasadnicza – dyskwalifikacja czasowa

Co do zasady, za jedno przewinienie wymierzana jest jedna sankcja zasadnicza. Do kategorii tej należy również kara dyskwalifikacji czasowej. Podstawą jej wymierzenia był art. 61 Regulaminu dyscyplinarnego:

§ 1. Z zastrzeżeniem § 2 i § 3 niniejszego artykułu zawodnikowi, który w czasie zawodów mistrzowskich Ekstraklasy, innych zawodów mistrzowskich lub zawodów pucharowych został wykluczony z gry w wyniku samoistnej czerwonej kartki, wymierza się automatycznie karę dwóch meczów dyskwalifikacji.

§ 2. Jeżeli przewinienie, za które zawodnik został wykluczony z gry w wyniku samoistnej czerwonej kartki polegało na:

1. naruszeniu nietykalności cielesnej, znieważeniu lub zniesławieniu,
2. innym, wysoce niesportowym zachowaniu przed, w czasie meczu lub bezpośrednio po nim,

- po przeprowadzeniu postępowania dyscyplinarnego wymierza się karę dyskwalifikacji, w wymiarze nie niższym niż 3 mecze albo karę dyskwalifikacji czasowej.

Komisja w tym przypadku uznała za stosowne nałożenie kary dyskwalifikacji czasowej, która może natomiast zostać wymierzona w tygodniach, miesiącach lub latach, przy czym górna granica kary dyskwalifikacji, orzeczona w latach nie może przekraczać 10 lat. W przypadku, gdy karę dyskwalifikacji orzeczono jako zakaz uczestnictwa w określonej liczbie meczów, górna granica tej  kary wynosi 10 meczów.

Kara pieniężna

Na zawodnika Lechii nałożono również karę pieniężną w wysokości 30 tysięcy złotych. Sankcja ta należy zarówno do katalogu kar zasadniczych jak i dodatkowych, zatem może być wymierzona jako jedyna kara jak również stanowić uzupełnienie głównej sankcji. W zależności od obwinionego (klub sportowy lub osoba fizyczna) lub charakteru dolegliwości (zasadnicza lub dodatkowa) granice nałożonej kary wynoszą od stu do nawet miliona złotych. Zapłata kary pieniężnej nastąpi w terminie 30 dni od uprawomocnienia się orzeczenia, zatem w przypadku złożenia odwołania, Sławomir Peszko będzie zobowiązany uiszczenia zasądzonej kwoty dopiero po wydaniu orzeczenia dyscyplinarnego organu II instancji.

Droga odwoławcza:

Nie będzie kontrowersyjne stwierdzenie, że ta sprawa skończyła się w momencie wydania orzeczenia przez Komisję Ligi. Zawodnikowi służy bowiem odwołanie do organu II instancji, którym w tym przypadku jest Najwyższa Komisja Odwoławcza PZPN. Odwołanie to powinno zostać wniesione w terminie 7 dni od doręczenia orzeczenia. Rozpatrzenie odwołania uzależnione jest od wpłacenia kaucji pieniężnej. Co ciekawe, dla odwołań  od orzeczeń dyscyplinarnych składanych przez kluby Ekstraklasy kaucja wynosi 2 tysiące zł, zaś od odwołań składanych przez zawodników – 350 zł.

W przypadku wniesienia odwołania NKO będzie uprawniona do podjęcia następujących decyzji:

1. oddalenia odwołania w całości lub w części jako bezzasadnego lub złożonego przez osobę nieuprawnioną,
2. zmiany zaskarżonego orzeczenia w całości lub w części i orzeczenia co do istoty sprawy,
3. uchylenia zaskarżonego orzeczenia w całości lub w części i przekazania sprawę do ponownego rozpatrzenia przez właściwy organ,
4. uchylenia zaskarżonego orzeczenia w całości i umorzenia postępowania albo uchylenia zaskarżonego orzeczenia w części i umorzenia w tym zakresie postępowanie, a w pozostałej części przekazania sprawę do ponownego rozpatrzenia bądź orzeczenia co do istoty sprawy,
5. umorzenia postępowania odwoławczego.

Najbardziej prawdopodobne są opcje wymienione w punktach 1 i 2. Uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpatrzenia zachodzi bowiem w określonych sytuacjach, w których konieczne jest przeprowadzenie postępowania co do istoty sprawy lub przeprowadzenie wielu dowodów. Czynności dokonane w punktach 4 i 5 stosowane są zaś w wyjątkowych przypadkach.

Dalsze konsekwencje:

Niezależnie od dolegliwości wskazanych w orzeczeniu dyscyplinarnym, utrzymanie kar nałożonych przez Komisję Ligi może mieć wpływ na dalszą przyszłość Sławomira Peszki w Lechii Gdańsk. Należy w tym momencie wskazać na art. 8 ust. 4 lit. b uchwały z dnia 27 marca 2015 roku Zarządu Polskiego Związku Piłki Nożnej - Minimalne wymagania dla standardowych kontraktów zawodników w sektorze zawodowej piłki nożnej

Klubowi przysługuje prawo do jednostronnego rozwiązania Kontraktu z winy Zawodnika poprzez oświadczenie złożone Zawodnikowi w formie pisemnej pod rygorem nieważności, wyłącznie w następujących przypadkach:

(…)

1. Zawodnik został ukarany karą dyskwalifikacji nie krótszą niż 3 miesiące, orzeczoną przez właściwy organ dyscyplinarny, pod warunkiem iż oświadczenie o rozwiązaniu Kontraktu zostanie złożone terminie jednego miesiąca od daty uprawomocnienia się orzeczenia dyscyplinarnego;

W przypadku uprawomocnienia się orzeczenia istnieje zatem teoretyczna możliwość rozwiązania kontraktu z winy zawodnika w terminie jednego miesiąca od uprawomocnienia się orzeczenia NKO. W najbliższym czasie zapewne będziemy świadkami kolejnego etapu postępowania dyscyplinarnego. Utrzymanie tej, nie oszukujmy się, surowej kary może stanowić precedens, działając na wyobraźnie innym zawodnikom. Z drugiej strony, nawet minimalne zmniejszenie wymiaru kary może mieć dla gracza Lechii olbrzymie znaczenie w kontekście przepisów o stabilności kontraktowej.