15.08.2016
Igrzyska Olimpijskie w Rio de Janeiro przekroczyły półmetek. Reprezentanci Polski zdobyli do tej pory cztery medale: jeden złoty (wioślarki Magdalena Fularczyk-Kozłowska i Natalia Madaj), jeden srebrny (Piotr Małachowski w rzucie dyskiem) oraz dwa brązowe (Rafał Majka w kolarskim wyścigu ze startu wspólnego i czwórka podwójna wioślarek). Czekamy na kolejne. O nagrodach za zdobycie medali na igrzyskach przewidzianych dla polskich sportowców oraz świadczeniu olimpijskim niesłusznie zwanym „olimpijską emeryturą” pisałem już w artykule p.t. „Igrzyska XXXI Olimpiady Rio de Janeiro”.
Niektórzy sportowcy otrzymają także nagrody od sponsorów. Np. Oficjalny sponsor Polskiego Związku Lekkiej Atletyki właściciel marki 4F postanowił ufundować specjalne nagrody finansowe dla polskich medalistów Igrzysk XXXI Olimpiady w lekkoatletyce. Za złoty medal – jego zdobywca otrzyma 100 tysięcy złotych, za srebrny – 50 tysięcy, a za brązowy krążek wywalczony w Rio – 25 tysięcy.
Pisałem też o świadczeniu olimpijskim przysługującym na mocy art. 36 Ustawy o Sporcie. Dziś powracam do niego w kontekście jego ewentualnej utraty. Przepisy art. 36 ust. 2 egzemplifikują wszystkie przesłanki konieczne do uzyskania świadczenia. Przesłanki te to:
- zdobycie co najmniej jednego medalu wszystkich Igrzyskach Olimpijskich oraz w innych przypadkach przewidzianych w art. 36 ust. 1 Ustawy o Sporcie, takich jak zawody „Przyjaźń`84”, Igrzyska Paraolimpijskie, zawody sportowe osób niepełnosprawnych odbywające się przed 1992 r., będące odpowiednikiem Igrzysk Paraolimpijskich oraz igrzyska głuchych lub zawody sportowe odbywające się przed 2001 r., będące odpowiednikiem igrzysk głuchych,
- ukończenie 40. roku życia;
- nie uczestniczenie już we współzawodnictwie sportowym organizowanym przez polski związek sportowy;
- legitymowanie się obywatelstwem polskim;
- posiadanie stałego miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, innego państwa członkowskiego Unii Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej;
- nie pozostawanie osobą skazaną prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe.
Utrata możliwości spełnienia jednej z wyżej wymienionych przesłanek powoduje utratę świadczenia olimpijskiego, co wynika z Ustawy.
Skąd wątek ewentualnej utraty świadczenia olimpijskiego? Pojawił się on, w ostatnich dniach w wielu rozmowach i dyskusjach wywołanych - nie tylko w mediach - wskutek stosowania niedozwolonych środków przez sztangistów – braci Zielińskich: Adriana i Tomasza. Przypomnijmy, Adrian Zieliński miał bronić w Rio de Janeiro złotego medalu wywalczonego przed czterema laty w Londynie i w kontekście tego „złota” oraz uprawnień do świadczenia po ukończeniu przez ciężarowca 40 roku życia wywiązała się dyskusja, że Adrian Zieliński nie powinien mieć takiego uprawnienia, bo stosował doping.
Teza dziennikarska odważna, ale też błędna w świetle obowiązującego prawa. Sportowiec, owszem stosował niedozwolony środek przed Igrzyskami w Rio, ale medal zdobył w Londynie. Oczywiście jeszcze przez 4 lata próbka pobrana od niego w Londynie może być badana, ale jak do tej pory badania nie wykazały niedozwolonego wspomagania. Zatem sportowiec wywalczył medal i mógłby zostać go pozbawiony w przypadku pozytywnego wyniku tamtej próbki. Na razie nic takiego nie ma miejsca.
Ponadto, nie ma w polskim ustawodawstwie przepisu, który pozbawiałby świadczenia olimpijskiego po wykryciu stosowania przez sportowca dopingu. Stosowanie niedozwolonych środków czy metod leczniczych nie jest też penalizowane w przepisach prawa karnego w naszym kraju. Zatem utrata możliwości spełnienia przesłanki nie pozostawania osobą skazaną prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe w tym przypadku również nie wchodzi w grę.
Gdyby jednak okazało się, że w okresie 8 lat od chwili zakończenia Igrzysk, czy innych zawodów, o których mowa w przepisie art. 36 ust. 1 Ustawy o Sporcie, sportowiec stosował niedozwolone środki lub metody, to zostanie pozbawiony medalu i w takim przypadku ustaje przesłanka uprawniająca do świadczenia olimpijskiego. Jeśli zawodnik/zawodniczka byłby multimedalistą/-stką Igrzysk i pobierał/-a świadczenie na podstawie medalu obarczonego pozytywnym wynikiem kontroli, mógłby z pewnością w przyszłości wystąpić o świadczenie na podstawie innego tytułu, np. medalu z innych Igrzysk.
Wspomniany powyżej okres, w którym przechowywane są próbki, to odpowiedź na rozwój technologii. To czego nie można było wykryć jeszcze kilka lat, jest wykrywalne np. już dziś. Np. przed Igrzyskami w Rio de Janeiro, MKOL opublikował wyniki ponownych badań próbek dopingowych pobranych od sportowców podczas igrzysk w Pekinie i Londynie. 30 pozytywnych wyników dała analiza próbek uczestników igrzysk w 2008 roku, a 15 – w 2012 roku. 23 pozytywne wyniki dotyczą medalistów olimpijskich z Pekinu. To nie koniec, bo Międzynarodowy Komitet Olimpijski zapowiada kolejne kontrole tamtych próbek i kolejne ogłoszenia wyników. Ostatnie wydarzenia, także te w Polsce piszą zatem nowe scenariusze, na które środowisko sportowe i olimpijskie nie było przygotowane. Nie byli na nie przygotowani także twórcy Ustawy o Sporcie.
Nie przesądzając i nie narzucając swoich poglądów, pozostawiam Państwu do przemyśleń kwestie ewentualnych postulatów zmian w przepisach, czy to wprowadzenia wzorem Niemiec sankcji karnych za stosowanie dopingu, czy też wprowadzenia do Ustawy o Sporcie i przepisów o świadczeniu olimpijskim regulacji znoszącej uprawnienia do świadczenia w wyniku stosowania dopingu. Są to pytania i kwestie, na które trudno odpowiadać i poruszać je „na gorąco”, bo wymagają zastanowienia, wielu analiz i dyskusji.
AUTOR
Prawnik. ekspert z zakresu prawa sportowego, redaktor naczelny portalu prawosportowe.pl.
02.04.2024
15.03.2024
28.02.2024
14.02.2024
01.02.2024
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
