Newsletter

Zapisz się do newslettera

Uzupełnij swojego maila i bądź na bieżąco z nowościami na stronie prawosportowe.pl

ikonka fb ikonka tw

Sporty indywidualne

„Superkolce” – doping technologiczny czy początek rewolucji w świecie biegów?

02.09.2021

O ile nie opadły jeszcze emocje i radość ze złotego medalu polskiej sztafety mieszanej 4x400 metrów na Igrzyskach Olimpijskich w Tokio, o tyle w dalszym ciągu rozpala świat biegów kwestia dopuszczenia nowej technologii do produkcji obuwia biegaczy nazywanego już powszechnie „superkolcami”. Czy na stałe zagoszczą one na światowych bieżniach, czy ich koniec będzie równie spektakularny jak sukcesy osiągane z ich pomocą przez biegaczy? Co stanowią w tym aspekcie przepisy prawa?

Początek zmian

Za punkt zwrotny i początek rewolucji w świecie biegów, a dokładniej obuwia sportowego należy uznać październik 2019 roku, kiedy to Kenijczyk Eliud Kipchoge złamał nieosiągalną, jak się wydawało, barierę 2 godzin w maratonie. Dokonał tego mając na nogach buty o sprężystej, amortyzowanej, niezwykle wysokiej 4-centymetrowej podeszwie, z wkładkami z włókna węglowego. Czas pokazał, że był to kierunek zmian, który obrali producenci obuwia lekkoatletycznego.

Rewolucje z biegów długodystansowych trafiły na równie podatny grunt, jakim okazały się biegi średniodystansowe. Zdecydowanie grubsza podeszwa niż dotychczas, karbonowa płytka zamiast plastikowej, twardszy but oddający więcej energii podczas biegu i efekt sprężynujący. Tak powstały „superkolce”.

Kontrowersje

„Superkolce” podzieliły świat biegów. Liczba ich przeciwników niewątpliwie odpowiada liczbie zwolenników. Wielu medalistów z Tokio wprost stwierdzało, że nowe kolce pozwalały im na uzyskiwanie lepszych wyników, a w konsekwencji na zdobywanie olimpijskich krążków. Stąd coraz więcej pytań o ich uczciwość w rywalizacji sportowej.

Głos zabrał m.in. Usain Bolt. Rekordzista świata na 100 metrów nie ukrywał zdziwienia, że dopuszczono „superkolce” do używania, twierdząc, że to dziwne i nieuczciwe[1]. Jeszcze dobitniej wyraziła swoje stanowisko mistrzyni świata w biegach długodystansowych, Tegla Loroupe, mówiąc o oszustwie[2].

W środowisku lekkoatletycznym wybrzmiewają również głosy o „superkolcach” jako nowoczesnym dopingu technologicznym. Na ten moment ciężko wydać jednoznaczny osąd, zwłaszcza, że wśród samych biegaczy zdania są podzielone: część zauważa znaczącą poprawę w osiąganych wynikach, inni zawodnicy zaś uważają, że biega się w nich po prostu źle i używanie ich potęguje ryzyko nabawienia się kontuzji.

Nie da się oczywiście porównać „superkolców” do najbardziej jaskrawych przypadków dopingu technologicznego w świecie sportu, jak choćby umieszczania w piastach rowerów silniczków czy stosowania kół elektromagnetycznych przez kolarzy. Jednakże, każda innowacja technologiczna w jakiejkolwiek dyscyplinie sportowej powinna być wprowadzana z należytą ostrożnością i z poszanowaniem dla podstawowych reguł rywalizacji i współzawodnictwa sportowego. Z drugiej jednak strony rozwój technologii odbija się coraz szerszym echem w świecie sportu i w zasadzie trudno już wskazać jakąkolwiek dyscyplinę nieskażoną wpływem nowoczesnych technologii.

Stanowisko władz Światowej Lekkoatletyki (World Athletics)

Zgodnie z podstawowym aktem prawnym Światowej Lekkoatletyki “2019 Constitution”, jednym z naczelnych celów organizacji jest zachowanie prawa każdej osoby do uczestniczenia w lekkoatletyce jako sporcie, bez bezprawnej dyskryminacji jakiegokolwiek rodzaju, podjętej w duchu przyjaźni, solidarności i zasad fair play (część 1, punkt 4.1 lit. j “2019 Constitution” ) . Zgodnie natomiast z dokumentem wydanym przez władze Światowej Lekkoatletyki „Technical rule” – Rule 143 (Clothing, Shoes and Athlete Bibs), obuwie sportowców nie może dawać im nieuczciwej pomocy czy przewagi oraz musi być  powszechnie dostępne dla wszystkich zawodników.

W tym miejscu rodzi się pytanie, czy używanie „superkolców” jako narzędzi, dzięki którym jedni zawodnicy mogą uzyskiwać przewagę nad innymi dzięki technologii nie jest naruszeniem tych podstawowych reguł, zwłaszcza zasad fair play i równej rywalizacji, w której wszyscy startujący mają jednakowe szanse na końcowy sukces.

Władze Światowej Lekkoatletyki określiły co prawda szczegóły techniczne obuwia dopuszczonego do rywalizacji na bieżniach, w tym m.in. długość kolca, liczbę kolców, czy grubość podeszwy. Jednakże, dopóki „superkolce” będą mieściły się w obowiązujących parametrach, bez zmian przepisów w tym zakresie trudno będzie zakwestionować ich legalność.

Za wyraz ograniczonej otwartości władz Światowej Lekkoatletyki na innowacje i nowe technologie może świadczyć również stanowisko jej przewodniczącego Sebastiana Coe, który stwierdziłł, że „Naszym zadaniem nie jest regulowanie całego rynku obuwia sportowego, ale naszym obowiązkiem jest zachowanie uczciwości rywalizacji na poziomie elity poprzez zagwarantowanie, że buty noszone przez czołowych sportowców podczas zawodów nie zapewniają im nieuczciwej pomocy ani korzyści”[3].

Zasady fair play, uczciwej rywalizacji sportowej i idee sportu

Dalsze wpływy nowych technologii w sporcie wydają się być nieuniknione. Trudno nie zgodzić się z tezą, że rozwój technologii spowodował też rozwój sportu. Niezwykle ważnym zadaniem nie tylko dla Światowej Lekkoatletyki ale również dla światowych federacji sportowych odpowiedzialnych za inne dyscypliny jest jednak zagwarantowanie, aby nowe technologie co najwyżej wspierały rywalizację sportową, nie zaś ją wypaczały. Chodzi przede wszystkim o to, aby wpływ nowych technologii był ograniczony do niezbędnego minimum, służącego wsparciu funkcjonowania sportu i rywalizacji, a nie wpływania na jej losy.

Kluczowe w tym aspekcie jest zachowanie tradycyjnych ideałów sportu. O końcowym wyniku muszą decydować aspekty czysto ludzkie i wolicjonalne zawodników, nie technologiczne. Gdy zwycięży ten ostatni, nastąpi koniec sportu jaki znamy. Buty co prawda same nie biegają, ale jeśli dzięki nowinkom technicznym jeden zawodnik może zyskać nad drugim nawet ułamki sekund, to niekiedy może to być sportowa przepaść.

Niech wygra lepszy, a nie dysponujący lepszą technologią.

Każda ingerencja technologii w sport powinna być poprzedzona szczególną analizą i dokonana z wrażliwością na tradycyjne ideały rywalizacji sportowej. Jeśli natomiast godzimy się już na jasno sprecyzowaną ingerencję technologiczną w świat sportu to kluczowe jest przy tym również zapewnienie dostępu do tych innowacji każdemu zainteresowanemu zawodnikowi, bez jakichkolwiek kryteriów dyskryminujących.

Przyszłość „superkolców”

Kontrowersje, które pojawiły się wokół „superkolców” zdają się tylko wzmagać potrzebę jasnego usankcjonowania obuwia w świecie lekkoatletyki i dookreślenia stopnia ingerencji technologii w „królową sportu”. Nie można wykluczyć w tym aspekcie dalszych badań naukowych nad tym czy „superkolce” w istocie stanowią wsparcie motoryczne dla zawodnika.

Temat zatem pozostaje w dalszym ciągu kwestią otwartą, na dziś nie sposób przewidzieć przyszłości jaka spotka „superkolce”. Pewnym jest natomiast dalsza dyskusja w tym zakresie i wyścig zbrojeń producentów obuwia lekkoatletycznego.

 

[1] https://www.foxsports.com.au/tokyo-olympics-2021/tokyo-olympics-usain-bolt-spike-technology-100m-sprint-nike-reaction-news-updates/news-story/2a7bae60c03c6ae1114c507152e72e70 (dostęp z dnia 01.09.2021r.)

[2] https://www.thetimes.co.uk/article/athletes-who-wear-super-shoes-are-cheats-says-former-marathon-champion-tegla-loroupe-gcr2j3nhm (dostęp z dnia 01.09.2021r.)

[3] https://www.worldathletics.org/news/press-releases/modified-rules-shoes (dostęp z dnia 01.09.2021 r.)

Zadaj nam pytanie!

Zainteresował Cię temat artykułu lub dotyczy Ciebie? Zapraszamy do kontaktu! Zadaj nam pytanie a eksperci Prawa Sportowe: prawnicy, specjaliści w dziedzinie odpowiedniej dla Twojego pytania - odpowiedzą w ciągu 48 godzin! Pierwsza konsultacja jest całkowicie darmowa!

Ostatnie wpisy autora

Zobacz więcej »

Newsletter

Zapisz się do newslettera by być na bieżąco z nowościami na stronie prawosportowe.pl

About

ikonka logo

Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.

Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN

Kontakt z nami

INFORMACJA O PRZETWARZANIU DANYCH OSOBOWYCH

Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:

Serwis Obsługuje:

logo dauerman

Kontakt:

PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.

ul. Powstańców Śląskich 9

53-332 Wrocław

tel. +48 693 672 258

e-mail: bok@prawosportowe.pl

Na skróty

Zapytaj prawnika » Regulamin serwisu Polityka prywatności
Zamknij formularz pytania

Potrzebujesz pomocy? Skontaktuj się z nami!

Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.

Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.

Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.

Wypełnij formularz

Nie jest wymagany, jednak może ułatwić nam kontakt z Tobą jeśli będzie taka potrzeba.

Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.

  1. Zakres obowiązywania
    1. Administratorem Danych Osobowych jest PrawoSportowe.pl Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu przy ul. Powstańców Śląskich 9, 53-332 Wrocław, wpisana do Krajowego Rejestru Sądowego prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu, VI Wydział Gospodarczy pod numerem KRS: 0000384634, e-mail: bok@prawosportowe.pl, tel. +48 693 672 258 (dalej: Administrator, ADO).
    2. Celem niniejszej Polityki Prywatności jest określenie działań podejmowanych przez Administratora w zakresie ochrony danych osobowych przetwarzanych, w tym zbieranych za pośrednictwem strony internetowej http://www.prawosportowe.pl.
    3. Dane osobowe to wszelkie informacje, które mogą Cię identyfikować, na przykład Twoje imię i nazwisko, numer telefonu i adres poczty elektronicznej przekazywane przez Ciebie za pomocą formularzy kontaktowych i formularzy zgłoszeń. Kiedy w poniższym dokumencie odwołujemy się do terminu „przetwarzać” albo „przetwarzanie”, mamy na myśli wszelkie czynności i operacje wykonywane na Twoich danych osobowych (np. ich przechowywanie czy analizowanie na potrzeby świadczenia Ci usługi).
  2. Informacje dotyczące ADO
    1. Kontakt z ADO może się odbywać pocztą tradycyjną na adres siedziby, mailowo lub telefonicznie. Dane kontaktowe wskazane zostały w pkt. 1.1 niniejszej Polityki Prywatności.
  3. Cel, podstawa prawna i zasady przetwarzania danych osobowych
    1. Dane osobowe osób fizycznych korzystających z formularzy kontaktowych i formularzy zgłoszeń (dalej zwanymi: Użytkownikami) przetwarzane są w celu:
      1. zawarcia i wykonywania umów w ramach usług prowadzonych przez ADO (art. 6 ust. 1 lit. b) RODO);
      2. prowadzenia działań marketingu bezpośredniego w formie e-mailowego newslettera, na podstawie udzielonej zgody (art. 6 ust. 1 lit. a) RODO);
      3. udzielenia odpowiedzi na przedstawione zagadnienie, co stanowi nasz prawnie uzasadniony interes (art. 6 ust. 1 lit. f) RODO);
      4. ewentualnego ustalenia, dochodzenia lub obrony przed roszczeniami, co stanowi nasz prawnie uzasadniony interes (art. 6 ust. 1 lit. f) RODO).
    2. Dane osobowe przetwarzane są przez następujący okres:
      1. w celu zawarcia i wykonywania umowy – przez okres prowadzenia negocjacji oraz trwania umowy, a po jej ustaniu do upływu okresów przedawnienia wszelkich roszczeń z niej wynikających,
      2. w celu prowadzenie działań marketingu bezpośredniego w formie e-mailowego newslettera – do czasu cofnięcia zgody przez Użytkownika,
      3. w celu udzielenia odpowiedzi na przedstawione zagadnienie - do czasu załatwienia sprawy, w której zostały zebrane.
    3. Podanie danych osobowych w celu, o którym mowa w pkt. 3.1 lit. a) jest dobrowolne jednakże jest warunkiem zawarcia umowy. W przypadku niepodania danych możemy odmówić złożenia Tobie oferty i zawarcia umowy.

      Podanie danych osobowych w celu, o którym mowa w pkt. 3.1. lit. b), c) jest dobrowolne. Jeżeli nie podasz danych lub nie wyrazisz zgody nie będziemy mogli w przyszłości informować Cię bezpośrednio o naszej bieżącej ofercie lub udzielić odpowiedzi na przedstawione zagadnienia.
    4. Dane osobowe Użytkowników nie są przekazywane poza teren Polski, Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru Gospodarczego.
    5. Dane osobowe użytkowników mogą być powierzane przez ADO do przetwarzania następującym kategoriom podmiotów: Kancelaria Radcy Prawnego Tomasz Dauerman, portale internetowe z którymi portal prawosportowe.pl współpracuje na podstawie odrębnych umów, firmy księgowe, biura rachunkowe, firmy informatyczne. Dane osobowe mogą być także udostępnione: odpowiednim organom państwowym na ich żądanie na podstawie odpowiednich przepisów prawa.
  4. Prawa osoby, której dane dotyczą
    1. Każdy Użytkownik ma prawo dostępu do treści swoich danych i otrzymania ich kopii, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych osobowych na podstawie prawnie uzasadnionego interesu oraz prawo do przenoszenia danych.
    2. Jeżeli przetwarzanie odbywa się na podstawie zgody, Użytkownik ma prawo cofnąć zgodę na przetwarzanie danych osobowych. Cofnięcie zgody nie będzie wpływać na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej wycofaniem.
    3. Użytkownik ma prawo do wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych, gdy uzna, iż przetwarzanie danych osobowych narusza przepisy RODO lub inne przepisy prawa o ochronie danych osobowych.
    4. W przedmiocie realizacji swoich praw oraz cofnięcia zgody można skontaktować się z ADO przy użyciu danych wskazanych w pkt 1.1 niniejszej Polityki Prywatności.
  5. Cookies
    1. Ciasteczka (ang. cookies) to niewielkie pliki, zapisywane i przechowywane na twoim komputerze, tablecie lub smartphonie podczas gdy odwiedzasz różne strony w internecie. Ciasteczko zazwyczaj zawiera nazwę strony internetowej, z której pochodzi, „długość życia” ciasteczka (to znaczy czas jego istnienia), oraz przypadkowo wygenerowany unikalny numer służący do identyfikacji przeglądarki, z jakiej następuje połączenie ze stroną internetową.
    2. W związku z udostępnianiem zawartości serwisu internetowego prawosportowe.pl stosuje się  tzw. cookies, tj. informacje zapisywane przez serwery na urządzeniu końcowym użytkownika, które serwery mogą odczytać przy każdorazowym połączeniu się z tego urządzenia końcowego, może także używać innych technologii o funkcjach podobnych lub tożsamych z cookies. Opisane w niniejszym punkcie Polityki Prywatności, informacje dotyczące cookies mają zastosowanie również do innych podobnych technologii stosowanych w ramach naszych serwisów internetowych. Pliki cookies (tzw."ciasteczka") stanowią dane informatyczne, w szczególności pliki tekstowe, które przechowywane są w urządzeniu końcowym użytkownika serwisu internetowego prawosportowe.pl. Cookies zazwyczaj zawierają nazwę domeny serwisu internetowego, z którego pochodzą, czas przechowywania ich na urządzeniu końcowym oraz unikalny numer.
    3. Pliki cookies wykorzystywane są w celu:
      1. tworzenia statystyk, które pomagają zrozumieć, w jaki sposób użytkownicy serwisu korzystają ze stron internetowych, co umożliwia ulepszanie ich struktury i zawartości,
      2. utrzymania sesji użytkownika serwisu internetowego (po zalogowaniu), dzięki której użytkownik nie musi na każdej podstronie serwisu ponownie wpisywać loginu i hasła"
    4. W ramach serwisu internetowego prawosportowe.pl możemy stosować następujące rodzaje plików cookies:
      1. "niezbędne" pliki cookies, umożliwiające korzystanie z usług dostępnych w ramach serwisu internetowego, np. uwierzytelniające pliki cookies wykorzystywane do usług wymagających uwierzytelniania w ramach serwisu,
      2. pliki cookies służące do zapewnienia bezpieczeństwa, np. wykorzystywane do wykrywania nadużyć w zakresie uwierzytelniania w ramach serwisu,
      3. pliki cookies, umożliwiające zbieranie informacji o sposobie korzystania ze stron internetowych serwisu.
    5. W wielu przypadkach oprogramowanie służące do przeglądania stron internetowych (przeglądarka internetowa) domyślnie dopuszcza przechowywanie plików cookies w urządzeniu końcowym użytkownika. Użytkownicy prawosportowe.pl serwisu mogą dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących plików cookies. Ustawienia te mogą zostać zmienione w szczególności w taki sposób, aby blokować automatyczną obsługę plików cookies w ustawieniach przeglądarki internetowej bądź informować o ich każdorazowym zamieszczeniu w urządzeniu użytkownika serwisu internetowego. Szczegółowe informacje o możliwości i sposobach obsługi plików cookies dostępne są w ustawieniach oprogramowania (przeglądarki internetowej). Niedokonanie zmiany ustawień w zakresie cookies oznacza, że będą one zamieszczone w urządzeniu końcowym użytkownika, a tym samym będziemy przechowywać informacje w urządzeniu końcowym użytkownika i uzyskiwać dostęp do tych informacji.
    6. Wyłączenie stosowania cookies może spowodować utrudnienia korzystanie z niektórych usług w ramach naszych serwisów internetowych, w szczególności wymagających logowania. Wyłączenie opcji przyjmowania cookies nie powoduje natomiast braku możliwości czytania lub oglądania treści zamieszczanych w serwisie internetowym prawosportowe.pl z zastrzeżeniem tych, do których dostęp wymaga logowania. Poniżej informacja jak wyłączyć pliki cookie w przeglądarce:
      Jak wyłączyć pliki cookie w przeglądarce ?
  6. Postanowienia końcowe
    1. ADO dokłada wszelkich starań, aby zapewnić wszelkie środki fizyczne, techniczne i organizacyjne ochrony danych osobowych przed ich przypadkowym czy umyślnym zniszczeniem, przypadkową utratą, zmianą, nieuprawnionym ujawnieniem, wykorzystaniem czy dostępem, zgodnie ze wszystkimi obowiązującymi przepisami.
    2. ADO zastrzega sobie prawo do zmiany treści niniejszej Polityki Prywatności.