13.09.2021
Problematyka praw człowieka w świecie sportu staje się coraz bardziej aktualna. Zagwarantowanie podstawowych standardów ochrony praw człowieka stanowi stale rosnące wyzwanie dla globalnej, sportowej rodziny. Zwłaszcza w obliczu zwiększających się regulacji prawnych z zakresu szeroko rozumianego współzawodnictwa sportowego, zarówno na poziomie krajowym jak i międzynarodowym. Im więcej unormowań prawnych, tym z reguły większe ryzyko pojawienia się konfliktów na ich tle. Na czoło wysuwa się zatem potrzeba zagwarantowania prawa do rzetelnego rozpoznawania sporów sportowych.
Prawo do rzetelnego procesu prawem każdego człowieka, również sportowca
Prawo do rzetelnego procesu sądowego jest jednym z elementarnych praw człowieka gwarantowanym na poziomie międzynarodowym. Zgodnie z art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka „Każdy ma prawo do sprawiedliwego i publicznego rozpatrzenia jego sprawy w rozsądnym terminie przez niezawisły i bezstronny sąd ustanowiony ustawą przy rozstrzyganiu o jego prawach i obowiązkach o charakterze cywilnym albo o zasadności każdego oskarżenia w wytoczonej przeciwko niemu sprawie karnej”.
Powyższa regulacja ma fundamentalne znaczenie dla ochrony podstawowych praw i wolności człowieka. Nie ulega wątpliwości, że rozstrzyganie sporów sportowych również powinno wpisywać się w tak określone standardy.
Specyfika rozwiązywania sporów sportowych
Rozważając kwestię rozstrzygania sporów sportowych należy mieć na uwadze autonomię i specyfikę sportu. To przede wszystkim z tych cech wynika ograniczenie powszechnego sądowego wymiaru sprawiedliwości w sprawach sportowych na rzecz poddania ich pod rozpoznanie stałym sportowym sądom polubownym, na czele z „najwyższym światowym sądem sportowym” – Trybunałem Arbitrażowym do spraw Sportu w Lozannie (CAS). Kluczowa w tym aspekcie jest również dobrowolność przynależności klubowej, związkowej i uprawiania sportu w ogóle. Brak przymusu przynależności do organizacji sportowych rodzi domniemanie, że ten kto chce do niej należeć akceptuje panujące tam warunki i godzi się na rozstrzyganie sporów sportowych w drodze sądownictwa polubownego, w sytuacji gdy tak stanowią ich wewnętrzne regulaminy.
Niezależnie od zasad autonomii i specyfiki sportu, specjalne zasady rozstrzygania sporów sportowych powinny w takim samym stopniu, co w powszechnym wymiarze sprawiedliwości, uwzględniać podstawowe gwarancje i prawa człowieka, z pełnym prawem do rzetelnego procesu na czele. Dopiero wówczas można mówić o spełnieniu wymogów jakie stawia art. 6 ust. 1 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w sporcie. Odrębny sposób rozpoznawania sporów sportowych nie jest przyczyną do choćby najmniejszych ograniczeń w tym zakresie.
Wytyczne Europejskiego Trybunału Praw Człowieka
Orzeczenie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 28 stycznia 2020 roku w sprawie Ali Riza i inni przeciwko Turcji[1] tylko potwierdza tezę jak ważną kwestią jest zapewnienie sportowcom rzetelnego rozpoznawania sporów, w sposób niezależny, bezstronny i niezawisły. Wyrok ten skłania do szerszej refleksji w powyższym zakresie i zdecydowanie wychodzi poza ramy Tureckiej Federacji Piłki Nożnej. Z argumentacji przedstawionej przez Europejski Trybunał Praw Człowieka można wyprowadzić uniwersalne zasady służące zapewnieniu prawa do rzetelnego procesu w sporcie i traktować je jako swoisty manifest do krajowych i międzynarodowych federacji związkowych oraz organizacji sportowych.
Z przywołanego wyżej orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka wynika szereg zabezpieczeń i instrumentów, które mogą służyć zapewnieniu bezstronnego, niezawisłego i niezależnego rozstrzygania sporów sportowych.
Wśród najważniejszych z nich można wyróżnić m.in.:
Wyzwanie dla świata sportu
Postępujący rozwój sportu, jego profesjonalizacja, jak również komercjalizacja, wkraczanie w coraz to nowe obszary ludzkiej aktywności oraz intensyfikacja procesów legislacyjnych powodują też jednocześnie wielość i różnorodność potencjalnych konfliktów na tym tle.
W związku z tym, jednym z naczelnych wyzwań dla świata sportu jest zagwarantowanie zawodnikom, jak również wszystkim innym jego uczestnikom podstawowych gwarancji praw człowieka. W razie zaistnienia sporu, kluczowym zadaniem stojącym przed krajowymi i międzynarodowymi władzami organizacji sportowych jest zapewnienie jego rzetelnego rozpatrzenia, w sposób niezależny i niezawisły, zgodnie ze standardami Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Coraz śmielej można mówić w tym zakresie również o misji sportu polegającej na globalnej promocji praw człowieka.
[1] https://hudoc.echr.coe.int/eng#{%22itemid%22:[%22001-200548%22]} (dostęp z dnia 9 września 2021 roku)
AUTOR
Aplikant Radcowski. Pasjonat sportu, zwłaszcza piłki nożnej. Entuzjasta prawa sportowego, cywilnego i gospodarczego.
19.04.2024
02.04.2024
15.03.2024
28.02.2024
14.02.2024
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
