09.03.2017
Ludzie sportu, trenerzy i włodarze klubów, polskich związków sportowych i innych stowarzyszeń, ale też sportowcy padają coraz częściej „ofiarą” tak zwanego hejtu internetowego. To zjawisko jest coraz bardziej powszechne, ale stosunkowo nowe, bo przecież związane z nowymi technologiami, które coraz śmielej szturmują współczesny świat.
Portale internetowe, media społecznościowe pełne są artykułów, postów i komentarzy, które mogą naruszać dobra osobiste osób lub organizacji, psuć ich wizerunek, czy wręcz ośmieszać w oczach opinii publicznej. Jak się przed tym wszystkim bronić. Jakie regulacje prawa powszechnie obowiązującego pomagają nam bronić się przed takimi działaniami?
Można na to patrzeć dwojako, poprzez regulacje prawa cywilnego oraz prawa karnego. W prawie cywilnym mamy do czynienia z pojęciami dóbr osobistych i naruszenia dóbr osobistych, a w świetle przepisów prawa karnego publikacja wpisów, komentarzy czy postów, szkalujących osoby lub organizacje może skutkować popełnieniem przestępstwa.
Przez dobra osobiste rozumiemy chronione prawem dobra o charakterze niemajątkowym przysługujące każdemu człowiekowi (osobie fizycznej), a także osobom prawnym. Według literatury, katalog dóbr osobistych jest katalogiem otwartym, czyli nieograniczonym enumeratywnie jedynie do poszczególnych przypadków. Zdaniem przedstawicieli nauki nie ma zgody co do jednolitej, ścisłej i wyczerpującej definicji dóbr osobistych. Pełnej definicji nie ma też w kodeksie cywilnym. Jednakże tak znajdujemy przepisy dotyczące tej materii. Wg przepisu art. 23 k.c., dobra osobiste człowieka, takie jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach.
Pod wpływem orzecznictwa i doktryny lista ta ulega poszerzeniu, np. o: prawo do prywatności, prawo do spokoju (wolność od strachu), prawo do pozostawienia w spokoju czy prawo do kultu po osobie zmarłej.
Dalsze regulacje, dotyczące dóbr osobistych znajdujemy w przepisach art. 24 k.c.. Zgodnie z przepisem art. 24. § 1, osoba, której dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może ona także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny.
Idąc dalej, jeżeli wskutek naruszenia dobra osobistego została wyrządzona szkoda majątkowa, poszkodowany może żądać jej naprawienia na zasadach ogólnych. To już przepis art. 24 § 2 k.c..
Także w przepisach kodeksu cywilnego odnoszących się do odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdujemy przepisy wspierające ochronę dóbr osobistych. Zgodnie z przepisem art. 448 k.c., w razie naruszenia dobra osobistego sąd może przyznać temu, czyje dobro osobiste zostało naruszone, odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę lub na jego żądanie zasądzić odpowiednią sumę pieniężną na wskazany przez niego cel społeczny, niezależnie od innych środków potrzebnych do usunięcia skutków naruszenia. Roszczenie o zadośćuczynienie przechodzi na spadkobierców tylko wtedy, gdy zostało uznane na piśmie albo gdy powództwo zostało wytoczone za życia poszkodowanego (art. 445 § 3 k.c.). Wartym odnotowania jest też fakt, że takie roszczenia nie mogą zostać zbyte, czyli nie można ich przekazać innemu podmiotowi. Od tej zasady zachodzi jednak wyjątek wówczas gdy roszczenia są już wymagalne i zostały uznane na piśmie albo przyznane prawomocnym orzeczeniem.
Dobra osobiste mogą także dotyczyć osób prawnych (np. spółek, stowarzyszeń) i mają one charakter niemajątkowy i niezbywalny. Dobrami osobistymi osób prawnych są: dobra sława (dobre imię, dobra reputacja, będące odpowiednikami dobrej czci osoby fizycznej); nazwa (która przecież indywidualizuje osobę prawną, odróżniając ją od innych osób prawnych); nietykalność pomieszczeń; tajemnica korespondencji lub sfera prywatności.
Naruszenie jakiegokolwiek z tych dóbr czy to osoby prawnej czy to osoby fizycznej, stanowi podstawę do podjęcia działań na gruncie prawa cywilnego, czyli wysłania - osobiście lub za pośrednictwem przedstawiciela (np. pełnomocnika spółki, stowarzyszenia) lub zawodowego pełnomocnika – wezwania do zaprzestania takich działań, a w dalszej kolejności, w przypadku nieosiągnięcia skutku w postaci zaprzestania publikacji czy usunięcia wpisu, także wstąpienia na drogę sądową, choć oczywiście sprawa może się zakończyć wcześniej niż w sądzie, bo na etapie ugody czy ugody zawartej przed mediatorem.
Można też na „drodze karnej” dochodzić swoich praw. Publikowanie wpisów, postów, komentarzy, które naruszają dobra osobiste może skutkować przecież również popełnieniem przestępstwa zniesławienia lub zniewagi. Szerzej - o tych przestępstwach i o uprawnieniach jakie dają poszkodowanemu (pokrzywdzonemu) takimi wpisami przepisy Kodeksu Karnego i Kodeksu Postępowania Karnego – w kolejnym odcinku. Wówczas także dowiecie się kogo wzywać do usunięcia takich wpisów. Te kwestie reguluje z kolei Ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
AUTOR
Prawnik. ekspert z zakresu prawa sportowego, redaktor naczelny portalu prawosportowe.pl.
13.11.2024
31.10.2024
10.09.2024
29.08.2024
27.08.2024
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
