15.03.2016
O karierze dwutorowej sportowców wspominałam we wcześniejszym swoim wpisie pt. ,,Koniec kariery sportowej. I co dalej? . W związku z opublikowaniem przez Komisję Europejską (KE) prawie 200-stronicowego raportu z badań nad dwutorowością kariery sportowców w Unii Europejskiej (UE) wracam dzisiaj do tematu i zapraszam Państwa do dyskusji w tym zakresie.
Według Konkluzji Rad UE oraz przedstawicieli rządów państw członkowskich termin ,,kariera dwutorowa” należy rozumieć jako oznaczający możliwość elastycznego łączenia przez sportowca, bez zbyt wielkiego wysiłku jego kariery sportowej z edukacją lub pracą poprzez trening wysokiej jakości, w celu ochrony jego interesów związanych z etyką, interesów zdrowotnych, edukacyjnych i zawodowych, bez uszczerbku dla celów żadnej z tych działalności, ze szczególnym naciskiem na ciągłe kształcenie formalne młodych sportowców.
Badania przeprowadzane były od 2014 roku. Ich celem było opracowanie zestawu minimalnych wymagań na poziomie europejskim, które mogłyby służyć jako punkt odniesienia dla poszczególnych krajów UE w zakresie stwarzania dogodnych warunków dla rozwoju dwutorowej kariery sportowców. Chodzi przede wszystkim o to, aby zapewnić sportowcom możliwość nauki, szkolenia zawodowego obok treningu sportowego i zmniejszyć liczbę sportowców, którzy rezygnują z nauki na rzecz uprawiania sportu profesjonalnego.
Niestety, praktyka pokazuje, że sport profesjonalny trudno pogodzić z nauką i pracą szczególnie w przypadku sportowców, którzy trenują poza granicami kraju, uczestniczą w międzynarodowym współzawodnictwie sportowym. Dlatego też bardzo często zmuszeni są wybierać między edukacją a sportem, czy też pracą a sportem. Według przeprowadzonych badań co trzeci ze sportowców w przedziale wiekowym 10-17 lat rezygnuje z dalszego wyczynowego uprawiania sportu ze względu na brak czasu na naukę. Badania wykazały ponadto, że rozwój, budowanie profesjonalnej kariery sportowej, zdobywanie doświadczenia zazwyczaj trwa 10 lat. Kolejne 5 – 10 lat to rywalizacja na najwyższym dla danej osoby poziomie. Szacuje się, że w UE jest około 120 tys. młodych sportowców, którzy próbują łączyć wyczynowe uprawianie sportu ze studiami i pracą i tylko kilku z nich jest medalistami.
W związku z powyższym państwa członkowskie powinny wdrażać programy, które umożliwią łączenie tych poszczególnych aspektów działalności sportowca. Główne wyzwania przed którymi stoją państwa UE to:
- ochrona rozwoju młodych sportowców oraz sportowców z niepełnosprawnością fizyczną oraz intelektualną,
- równowaga między treningiem sportowym a nauką, a na późniejszym etapie życia równowaga między treningiem a zatrudnieniem,
- kariera po karierze, w tym ze szczególnym uwzględnieniem sportowców, którzy musieli zakończyć sportową ,,przygodę” znacznie wcześniej ze względów np. zdrowotnych.
W raporcie, po analizie 28 krajów UE stwierdzono, że istnieje wiele różnorodności w strategiach i programach w aspekcie dwutorowej kariery sportowców. Obiekty sportowe powinny być usytuowane w pobliżu placówek oświatowych, w celu ułatwienia mobilności sportowcom. W państwach istnieją luki prawne i organizacyjne pomiędzy poszczególnymi sektorami, które powinny uczestniczyć w tworzeniu strategii, programów kariery dwutorowej sportowców, istnieje potrzeba wdrożenia jednolitej terminologii w zakresie studentów – sportowców, programów międzynarodowych ułatwiających podjęcie nauki w innym krajach, w tym podjęcie decyzji zawodowych.
Wskazuje się przy tym, że państwa powinny podejść do problemu międzysektorowo. W raporcie zwrócono uwagę na proces selekcji młodych sportowców (u nas powstał m.in. projekt - Narodowa Baza Talentów), na odpowiednie planowanie harmonogramu treningów i zajęć pozasportowych. Ponadto wskazano, że istotne jest oprócz profesjonalnego szkolenia sportowców – treningi, edukacja, także ich rozwój osobisty oraz zdrowie. KE uważa, że działania w zakresie sportu powinny być prowadzone we współpracy z uniwersytetami m.in. pod kątem programów szkoleniowych dla zagranicznych sportowców. W odniesieniu do akademii/wydziałów wychowania fizycznego uważam, że powinny w swoich programach zwrócić większą uwagę także na aspekty prawne zawodów, w których kształcą studentów – sportowców, trenerów, sędziów, instruktorów.
Na płaszczyźnie edukacyjnej ważne jest wsparcie sportowców przez wychowawców, nauczycieli i tworzenie narzędzi zachęcających sportowców do kontynuowania nauki, ale także zapewnienie im specjalnej opieki medycznej, fizjoterapeutycznej oraz dietetycznej, która będzie pomagała w rozwoju, minimalizowała ryzyko kontuzji czy też pozwoliła na wczesne jej wyleczenie, aby móc jak najdłużej efektywnie uczestniczyć w aktywności sportowej. Podkreśla się także znaczenie organizacji zawodowych sportowców profesjonalnych.
Jak wyglądają rozwiązania w innych państwach? Wiele z nich m.in. stworzyło specjalny status sportowca - studenta, dzięki któremu mają możliwość otrzymywania dedykowanego tylko dla nich stypendium sportowego, korzystania z elastycznego harmonogramu zajęć i terminów egzaminów. W Belgi określone grupy sportowców posiadają status tzw. obiecującego sportowca, dzięki czemu mogą w szkole podstawowej być nieobecnym 6 godzin (przeznaczone na treningi) w tygodniu oraz 10 w ciągu roku (przeznaczone na udział w zawodach). Inne państwa przydzielają w sektorze publicznym specjalne etaty dla sportowców czy też otwierają przysłowiową furtkę na etaty w policji, wojsku, służbie celnej bądź oferują specjalny pakiet starzy i elastycznych form zatrudnienia, które są kompatybilne ze sportowymi zajęciami. Innym ciekawym rozwiązaniem jest występowanie preferencyjnych stawek podatkowych dla przedsiębiorców zatrudniających sportowców, bądź byłych sportowców profesjonalnych.
Jak wyglądają założenia programu rozwoju kariery dwutorowej sportowców na lata 2015-2017 w Polsce możecie się Państwo zapoznać na stronie internetowej Ministerstwa Sportu i Turystyki pod tym adresem.
01.03.2024
28.04.2023
25.01.2023
19.01.2023
04.10.2022
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
