20.03.2017
W dzisiejszym wpisie przedstawię zagadnienia związane z nadzorem nad stowarzyszeniami (klubami sportowymi) w kontekście zmian, jakie wprowadziła nowelizacja ustawy Prawo o stowarzyszeniach.
Kwestia nadzoru nad działalnością stowarzyszeń została uregulowana w art. 8 ust. 5 Ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach (u.p.s.). Stanowi on, że: ,,Nadzór nad działalnością stowarzyszeń należy do: 1) wojewody właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia – w zakresie nadzoru nad działalnością stowarzyszeń jednostek samorządu terytorialnego, 2) starosty właściwego ze względu na siedzibę stowarzyszenia – w zakresie nadzoru nad innymi niż wymienione w pkt 1 stowarzyszeniami – zwanych dalej „organami nadzorującymi”.
Formy nadzoru nad stowarzyszeniami zostały natomiast określone w art. 25 u.p.s. Stanowi on, że: 1. Organ nadzorujący sprawuje nadzór nad działalnością stowarzyszeń wyłącznie w zakresie zgodności ich działania z przepisami prawa i postanowieniami statutu. 2. Organ nadzorujący ma prawo w wyznaczonym terminie żądać: 1) dostarczenia przez zarząd stowarzyszenia odpisów uchwał walnego zebrania członków (zebrania delegatów); 2) niezbędnych wyjaśnień od władz stowarzyszenia. 3. Organ nadzorujący jest obowiązany wskazać uzasadnienie żądań, o których mowa w ust. 2.
Poprzednie brzmienie tego przepisu:
Organ nadzorujący ma prawo:
1) żądać dostarczenia przez zarząd stowarzyszenia, w wyznaczonym terminie, odpisów uchwał walnego zebrania członków (zebrania delegatów);
2) (uchylony)
3) żądać od władz stowarzyszenia niezbędnych wyjaśnień.
Jak widać z przedstawionych przepisów, regulacje u.p.s. sprzed nowelizacji nadawały organowi nadzorującemu zbyt szerokie uprawnienia w zakresie nadzoru właściwym organom administracyjnym. W tym miejscu wspomnieć trzeba także o uchylonym art. 13 u.p.s., który dawał tym organom możliwość ingerowania w kształt statutów nowych stowarzyszeń – prewencyjny nadzór. Takie uprawnienie przysługiwało na mocy art. 13 ust. 2 u.p.s. Nowelizacja odebrała staroście opisane wyżej uprawnienie. Obecnie sąd rejestrowy, zanim rozpatrzy wniosek, nie musi wysyłać do starosty dokumentów i czekać na odesłane uwag oraz ich analizować. Sam ocenia statut stowarzyszenia.
Wracając jednak do art. 25 u.p.s., to o ile jednak w przypadku wskazanym w pkt 1 sytuacja nie budziła większych zastrzeżeń, o tyle co do przypadków uregulowanych w pkt 2 nasuwały się pewne zastrzeżenia, wątpliwości. Bo co należało rozumieć pod pojęciem ,,niezbędne wyjaśnienia” i jaki był ich zakres? Tego ustawa już nie precyzowała. W obecnym stanie prawnym (od maja 2016 roku) ustawodawca uszczegółowił mechanizm nadzoru, doprecyzował uprawnienia organu nadzorującego poprzez określenie przesłanek nadzoru oraz zakresu nadzoru, co do badania zgodności działalności stowarzyszenia z przepisami prawa i postanowieniami statutu.
W obecnie obowiązującym stanie prawnym, organ nadzorujący jest obowiązany wykazać uzasadnienie żądań, o których mowa w ust 2 w/w przepisu. Zachowuje więc on dotychczasowe uprawnienia w zakresie żądania odpisów uchwał walnego zebrania członków oraz żądania niezbędnych wyjaśnień jednak pod warunkiem obowiązkowego uzasadnienia podejmowania tychże czynności. Za ,,niezbędne wyjaśnienia” w doktrynie uważa się takie, które zawierają informacje konieczne do ustalenia tego, czy stowarzyszenie działa zgodnie z przepisami prawa i postanowieniami statutu. Treść powyższego przepisu należy rozpatrywać także w kontekście i art. 7 Konstytucji RP, który stanowi, że ,,organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa”.
Organ nadzorujący stosuje wskazane w przepisie środki z reguły w momencie powzięcia informacji o tym, że dany podmiot (stowarzyszenie) dopuścił się określonego naruszenia. W pozostałych przypadkach mają one charakter informacyjny i służą zapewnieniu organowi wiadomości w zakresie przestrzegania lub nieprzestrzegania prawa przez stowarzyszenie. Ponadto należy wskazać, że żądania organu nadzoru mogą dotyczy jakiejś jednej, konkretnej uchwały bądź uchwał, ale mogą dotyczyć także ogółu podjętych przez ten podmiot uchwał.
Ingerencja nadzorcza w działalność stowarzyszenia wymaga każdorazowo wskazania podstawy prawnej. Ingerencja ta nie może być oparta na wykładni rozszerzającej. Zatem, jeżeli organ nadzoru podejmie działania bez wyraźnego umocowania ustawowego, to w takiej sytuacji stowarzyszeniu przysługuje ochrona sądowa. Ponadto, w doktrynie wskazuje się na jeszcze jeden charakter przedmiotowego nadzoru. Nadzorowi temu bowiem poddawana jest działalność stowarzyszenia pod względem legalności, czyli zgodności z prawem, nie zaś pod względem rzetelności, gospodarności czy też celowości.
31.10.2024
10.09.2024
29.08.2024
27.08.2024
06.08.2024
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.