Poznajemy Regulamin Dyscyplinarny PZPN cz. 6

Dziś zakończymy omawianie CZĘŚCI OGÓLNEJ czyli Działu Pierwszego Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN. W poprzednim artykule pisałem co prawda, że tym razem zajmę się organami dla dyscyplinarnymi, ale dla porządku dziś omówimy postanowienia Rozdziału III Części Ogólnej noszącego tytuł „Inne Postanowienia”.

Dla porządku warto dodać, że Regulamin Dyscyplinarny składa się z czterech działów:

- Działu Pierwszego czyli wspomnianej CZĘŚCI OGOLNEJ,

- Działu Drugiego „RODZAJE PRZEWINIEŃ DYSCYPLINARNYCH”,

- Działu Trzeciego „POSTĘPOWANIE DYSCYPLINARNE” (tam znajdziemy między innymi kwestie dotyczącego organów dyscyplinarnych i ich właściwości – przyp. M.Ż.),

- Działu Czwartego „PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE”.

Nie chcąc porównywać przepisów dyscyplinarnych w polskiej piłce nożnej, czy jakichkolwiek przepisów dyscyplinarnych, nie tylko sportowych do przepisów prawa karnego materialnego, procesowego czy wykonawczego, nietrudno jedno jednak uniknąć pewnych podobieństw konstrukcji jak np. zawieszenie wykonania kary czy recydywa.

Zawieszenie wykonania kary dyscyplinarnej zostało uregulowane w art. 46 Regulaminu. Wg tego przepisu karę można zawiesić w całości lub części na okres próby, nie krótszy niż 6 miesięcy i nie dłuższy niż 3 lata, jeżeli przemawiają za tym istotne okoliczności łagodzące. Wyjątkiem jest kara za przewinienie związane z dopingiem w piłce, której nie można zawiesić ze względu na szczególny charakter tego czynu.

Zawieszeniu podlegają następujące kary:

- dyskwalifikacja określoną liczbą meczów lub dyskwalifikacja czasowa,

- kara pieniężna,

- zakaz rozgrywania w określonym czasie lub określonej liczby meczów z udziałem publiczności, na części lub całym obiekcie sportowym w miejscowości będącej siedzibą klubu,

- zakaz rozgrywania w określonym czasie lub określonej liczby meczów na obiektach sportowych w miejscowości będącej siedzibą klubu,

- zakaz wyjazdów zorganizowanych grup kibiców na mecze piłkarskie,

- zakaz rozgrywania meczu na określonym stadionie,

- zakaz dokonywania transferów do klubu,

- czasowy zakaz udziału we wszelkiej działalności związanej z piłką nożną,

- zawieszenie licencji, orzeczonej na czas oznaczony,

- pozbawienie licencji.

Organ dyscyplinarny zarządza wykonanie zawieszonej kary, jeżeli w okresie próby ukarany popełnił przewinienie dyscyplinarne podobne, za które został prawomocnie ukarany.

Kolejna instytucja (uregulowana w art. 47 Regulaminu) to odstąpienie od wymierzenia kary dyscyplinarnej. Na mocy tego przepisu w przypadku gdy, wymierzenie nawet najłagodniejszej kary byłoby niecelowe, a w szczególności niewspółmierne do wagi popełnionego przewinienia dyscyplinarnego, organ dyscyplinarny może odstąpić od wymierzenia kary.

Organ dyscyplinarny może też odstąpić od wymierzenia kary dyscyplinarnej z automatu, czyli kary za przewinienie związane z grą. Kara taka nakładana jest z automatu nie przez organ, tylko z mocy prawa, inaczej mówiąc z mocy odpowiedniego przepisu, sankcjonującego to przewinienie. Zgodnie z przepisami art. 48 Regulaminu organ dyscyplinarny może odstąpić od wymierzenia kary z automatu, jeżeli w wyniku przeprowadzonego postępowania zebrano dowody pozwalające jednoznacznie na przyjęcie, że przy udzieleniu ostrzeżenia (żółta kartka) lub wykluczeniu z gry (czerwona kartka) w sposób rażący naruszone zostały przepisy gry w piłkę nożną. W szczególności dotyczy to sytuacji, gdy sędzia udzielił ostrzeżenia (żółta kartka) lub wykluczył z gry (czerwona kartka) niewłaściwego zawodnika. W tym przypadku, organ dyscyplinarny odstępując od  wymierzenia właściwej kary dyscyplinarnej (z automatu) wymierza karę zawodnikowi, który dopuścił się przewinienia dyscyplinarnego. Kara ta musi być adekwatna do stopnia naruszenia.

Organy dyscyplinarne mają również na mocy art. 49 Regulaminu uprawnienie do wymierzenia kary za przewinienie związane z grą, niedostrzeżone przez sędziego. I tak: mogą orzec - na podstawie pisemnego sprawozdania obserwatora lub delegata - karę za przewinienie związane z grą w przypadku, gdy zawodnik dopuścił się szczególnie ciężkiego czynu podlegającego karze wykluczenia z gry (czerwona kartka), który nie został dostrzeżony przez sędziego. To samo dotyczy przypadku, gdy przewinienie wynika z zapisu wideo z przebiegu meczu lub zostało odnotowane w załączniku do sprawozdania sędziego podpisanym przez upoważnione osoby (kierowników i kapitanów obu drużyn).

Pojęcie recydywy zostało wprowadzone do Regulaminu przepisami art. 50. Za każde kolejne przewinienie podobne do tego za które podmiot poniósł już odpowiedzialność został prawomocnie ukarany, organ dyscyplinarny jest obowiązany wymierzyć każdorazowo surowszą karę niż za to pierwsze. Wyjątkiem od tej zasady jest popełnienie przez podmiot przewinienia mniejszej wagi.  Zasady karalności przewinień dyscyplinarnych związanych z grą, popełnionych w warunkach recydywy, określają przepisy regulujące ten typ przewinienia dyscyplinarnego. Warto również nadmienić, że recydywę, związaną z przewinieniami dyscyplinarnymi  o charakterze dopingowym określają przepisy szczególne, dotyczące kwestii antydopingowych.

W Regulaminie Dyscyplinarnym PZPN nie mogło też zabraknąć przepisów dotyczących przedawnienia karalności. W art. 51 wyszczególniono terminy, po upływie których nie można już orzec kary za przewinienia dyscyplinarne. Jest to termin 2 lat, za przewinienie dyscyplinarne nie zagrożone karą wykluczenia z PZPN. Przewinienia dyscyplinarne dopingu obejmuje 8-letni termin przedawnienia, a pozostałe przewinienia -10-letni. Wyjątkiem jest przewinienie dyscyplinarne korupcji w piłce nożnej, które przedawnieniu nie podlega.

W przypadku przewinienia dyscyplinarnego ciągłego, o którym była już mowa tutaj, bieg przedawnienia karalności rozpoczyna się od ostatniego zachowania, składającego się na to przewinienie. Uregulowana została także kwestia przewinienia dyscyplinarnego, polegającego na zaniechaniu spełnienia obowiązku i rozpoczęcia biegu przedawnienia. Za początek biegu uznaje się dzień w, którym obowiązek ten winien był zostać spełniony.

Bieg przedawnienia może również zostać zawieszony. Na mocy art. 52 Regulaminu dzieje się tak z mocy prawa lub na mocy decyzji organu dyscyplinarnego o zawieszeniu wszczętego postępowania. W pierwszym przypadku bieg przedawnienia ulega zawieszeniu na czas trwania postępowania prowadzonego przed organami ścigania, sądami państwowymi, Sądem Najwyższym, trybunałami arbitrażowymi stałymi lub powołanymi ad hoc sądami arbitrażowymi. Natomiast w przypadku decyzji organu dyscyplinarnego o zawieszeniu wszczętego postępowania bieg przedawnienia zostaje zawieszony do czasu ponownego podjęcia postępowania.

Z karami we współczesnym życiu związana jest także zasada ne bis in idem czyli zasada zakazu ponownego karania. Znalazła ona swoje odzwierciedlenie również w przepisach dyscyplinarnych w polskim futbolu i znajduje się w art. 53 Regulaminu. Na mocy tego przepisu nie wolno ponownie karać za to samo przewinienie dyscyplinarne, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej. Ponowne wymierzenie kary za to samo przewinienie dyscyplinarne jest natomiast dopuszczalne, w przypadku gdy organ dyscyplinarny orzekł niezgodnie ze swą właściwością lub gdy na skutek ponownego rozpoznania sprawy Komisja Dyscyplinarna ustaliła, że za popełnione przewinienie dyscyplinarne należało wymierzyć karę pozbawienia licencji, skreślenia z listy sędziów lub wykluczenia z PZPN.

Podmiot może zostać również ukarany za niewykonywanie prawomocnych orzeczeń. W świetle przepisu art. 54 Regulaminu, w przypadku niewykonywania prawomocnych orzeczeń organów jurysdykcyjnych, wymierzenie kolejnej kary dyscyplinarnej za niewykonywanie tego samego orzeczenia organu jurysdykcyjnego nie może nastąpić wcześniej niż przed upływem 2 lat od dnia uprawomocnienia się poprzedniej kary.

Zakaz karania przez zarząd klubu – to kolejna zasada związana z karami za przewinienia dyscyplinarne. I tak, w świetle przepisów art. 55 Regulaminu, zawodnik, który złożył wniosek o zmianę barw klubowych, w tym wniosek o rozwiązanie kontraktu o profesjonalne uprawianie piłki nożnej odpowiadającego właściwym przepisom, nie może zostać ukarany za popełnione przewinienie dyscyplinarne przez zarząd klubu. W takim przypadku postępowanie dyscyplinarne musi przeprowadzić właściwy organ dyscyplinarny na wniosek klubu.

Niezależnie od możliwości stosowania kar dyscyplinarnych przewidzianych w Regulaminie Dyscyplinarnym, organ dyscyplinarny może zwrócić się do Rzecznika Etyki o zobowiązanie obwinionego do określonego sposobu zachowania się, w szczególności przeproszenia poszkodowanego (art. 56 Regulaminu). Czynności podejmowane przez Rzecznika Etyki nie wyczerpują pojęcia kary dyscyplinarnej, a w następnym odcinku rozpoczniemy omawianie wszystkich rodzajów przewinień dyscyplinarnych.