17.06.2013
5 czerwca 2013 r. Kolegium Najwyższej Izby Kontroli (zwane dalej „Kolegium”) podjęło uchwałę w sprawie wydatkowania pieniędzy publicznych pochodzących z rezerwy celowej przeznaczonej na zadania związane z Euro 2012 oraz na upowszechnianie sportu wśród dzieci i młodzieży w zakresie piłki siatkowej. Przypomnijmy, iż Ministerstwo Sportu i Turystyki ( zwane dalej „Ministerstwem”) z tej właśnie rezerwy celowej wydało pieniądze na organizację koncertu Madonny. 6 czerwca 2013 r. Ministerstwo wydało w tej sprawie specjalne oświadczenie. A zatem czy rzeczywiście doszło do niegospodarności?
Zgodnie z art. 2 ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli (zwana dalej „ustawą”) NIK kontroluje działalność organów administracji rządowej, Narodowego Banku Polskiego, państwowych osób prawnych i innych państwowych jednostek organizacyjnych. Natomiast zgodnie z art. 3 ustawy „Najwyższa Izba Kontroli, kontrolując jednostki wymienione w art. 2 bada w szczególności wykonanie budżetu państwa oraz realizację ustaw i innych aktów prawnych w zakresie działalności finansowej, gospodarczej i organizacyjno-administracyjnej, w tym realizację zadań audytu wewnętrznego tych jednostek.” NIK przeprowadza kontrolę podmiotów wskazanych powyżej pod względem legalności, gospodarności, celowości i rzetelności (art. 5 ust. 1 ustawy).
W trakcie dokonanej kontroli w Ministerstwie Sportu i Turystyki i zbadaniu sprawy przeznaczenia pieniędzy z określonej we wstępie rezerwy celowej, Kolegium wskazało, iż z niej można było finansować jedynie przedsięwzięcia związane z Euro 2012 lub z promocją siatkówki wśród dzieci i młodzieży. Większość z przyznanych środków zostały wydane prawidłowo, jednakże NIK w wystąpieniu pokontrolnym zakwestionował legalność i gospodarność niektórych wydatków, w tym choćby 5,8 mln złotych, które zostały wydane na sponsorowanie koncertu Madonny. W uchwale wskazano, iż turniej Euro 2012 zakończył się na przełomie czerwca i lipca 2012 r., jednakże Minister Sportu i Turystyki miała prawo kierować do Ministra Finansów wniosek o uruchomienie kolejnych pieniężnych transz z rezerwy celowej także po zakończeniu Mistrzostw Europy w piłce nożnej, ale miałyby wiązać się one stricte z zadaniami związanymi z Euro 2012 (np. zapłata zobowiązań wymagalnych po zakończeniu turnieju). W uchwale Kolegium NIK wskazuje, iż z pism kierowanych przez Ministra Sportu i Turystyki do Ministra Finansów w sprawie uruchomienia środków z rezerwy celowej Minister Sportu i Turystyki nie wspomniała o finansowaniu koncertów muzycznych, w tym o sponsorowaniu koncertu Madonny oraz innych imprez niezwiązanych z turniejem piłkarskim EURO 2012. Minister Finansów, na podstawie pism z Ministerstwa Sportu i Turystyki, zdaniem Kolegium NIK „miał prawo uważać, że środki, o których uruchomienie Minister Sportu wnosi, wydatkowane będą zgodnie z celem rezerwy”. Środki na organizację koncertu Madonny kryły się pod pozycją „zarządzanie Stadionem Narodowym” (czy też „testowanie obiektu”). Zdaniem NIK środki przeznaczane na taki cel powinny zawierać wyłącznie zobowiązania związane z zarządzaniem ( testowaniem ) stadionu w związku z organizacją EURO 2012 lub z upowszechnianiem siatkówki wśród dzieci i młodzieży. Wobec braku zmiany celu wykorzystania środków z rezerwy celowej Kolegium NIK uznało, iż decyzje Ministra Finansów miały charakter zgody na uruchomienie środków, bez zmiany celu na jaki rezerwa została utworzona. Wydatkowanie bowiem wskazanych środków na inne cele, np. na testowanie, utrzymanie lub zarządzanie Stadionem Narodowym bez związku z EURO 2012 oraz bez związku z upowszechnianiem siatkówki wśród dzieci i młodzieży wymagało zmiany przeznaczenia rezerwy w sposób przewidziany w ustawie o finansach publicznych (m.in. konieczna byłaby pozytywna opinia sejmowej komisji właściwej ds. budżetu ). Jak bowiem wynika z art. 154 ust. 7 ustawy o finansach publicznych „Rezerwy celowe mogą być przeznaczone z zastrzeżeniem ust. 9, wyłącznie na cel, na jaki zostały utworzone oraz wykorzystane zgodnie z klasyfikacją wydatków (…). Natomiast art. 154 ust. 9 brzmi „ Minister Finansów może po uzyskaniu pozytywnej opinii sejmowej komisji właściwej do spraw budżetu, dokonać zmiany przeznaczenia rezerwy celowej.” W stosunku do wspomnianej rezerwy celowej takiej procedury nie uruchomiono.
Jak wynika z uchwały NIK- 05 czerwca 2012 r. za zgodą Ministra Sportu i Turystyki – Narodowe Centrum Sportu (zwane dalej „NCS”) oddało do bezpłatnego używania podmiotowi zewnętrznemu pomieszczenia Stadionu Narodowego dla potrzeb organizacji koncertu Madonny. Wcześniej bowiem już w marcu 2012 r. z tym samym podmiotem NCS zawarło zakup praw marketingowych. W zamian za zakup praw marketingowych Skarb Państwa został zobowiązany do m.in. uiszczenia opłaty sponsorskiej w wysokości 600.000 euro netto. Z przedstawionych rozliczeń wynika, iż Skarb Państwa wydał ponad 5,8 mln złotych zarabiając przy tym niewiele ponad 1,2 mln złotych. NIK podkreśla, iż „niegospodarność w tym wypadku, polegała na sponsorowaniu koncertu Madonny ze środków publicznych, pochodzących z rezerwy celowej przeznaczonej na zadania związane z Euro 2012 oraz na upowszechnianie sportu wśród dzieci i młodzieży w zakresie piłki siatkowej.” Zdaniem NIK były to działania naruszające art. 44 ust. 3 pkt 1 ustawy o finansach publicznych, stanowiący, że wydatki publiczne powinny być dokonywane w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasad uzyskania najlepszych efektów z danych nakładów oraz optymalnego doboru metod i środków służących osiągnięciu założonych celów.
Już dzień po ogłoszeniu uchwały w przedmiotowej sprawie przez Kolegium NIK głos w sprawie zabrało Ministerstwo. W oświadczeniu Ministerstwa Sportu i Turystyki w sprawie raportu NIK (zwanego dalej „oświadczeniem”) podkreślono, iż Ministerstwo podtrzymuje swoje dotychczasowe stanowisko o możliwości skorzystania z funduszy rezerwy celowej i przeznaczeniu ich na realizację koncertu oraz nie zgadza się z zarzutami NIK. Ministerstwo wskazało, iż rezerwa celowa została przyznana na podstawie złożonego wniosku o przyznanie rezerwy do organu, który jest właściwy, zarówno do przyznania rezerwy, jak i zmiany jej przeznaczenia, a Minister Finansów wniosek uwzględnił i przyznał środki z rezerwy na cel wskazany we wniosku (art. 154 ustawy o finansach publicznych). Dlatego też, zdaniem Ministerstwa, nie zasadne jest formułowanie zarzutu o wydatkowaniu środków niezgodnie z ich przeznaczeniem. Jako podstawę wykorzystania środków wskazano „zadania powierzone spółce NCS w zakresie zarządzania Stadionem Narodowym w tym (…) impreza otwarcia i inne imprezy testowe”. Kolejnym argumentem Ministerstwa w celowości użycia środków z rezerwy stanowi możliwość poproszenia przez Ministra Finansów (w przypadku wątpliwości dotyczących wniosku o uruchomienie środków z rezerwy celowej) Ministerstwa o złożenie wyjaśnień i uzupełnień – nie tylko przesłanych informacji ale i dokumentów. A skoro Minister Finansów nie wystąpił o wskazane powyżej wyjaśnienia, Ministerstwo uznało, że środki „mogą być wydatkowane na zarządzanie obiektem i przeprowadzenie imprez testowych”. W oświadczeniu wskazano, również iż rezerwa nie była ograniczona czasowo, w związku z czym rezerwa celowa mogła być wydatkowana również po zakończeniu turnieju Euro 2012 na inne zadania związane z zarządzaniem Stadionem Narodowym. Na zakończenie Ministerstwo poinformowało, iż nie otrzymało od NIK ostatecznych dokumentów, w związku z czym Ministerstwo nie ma szans na merytoryczne odniesienie się do zarzutów NIK.
Jak widać niniejszej sprawy nie należy traktować jako zakończonej. Pomimo, iż Kolegium NIK podjęło w sprawie prawomocną uchwałę to jednak do Państwa oceny pozostawiam czy Ministerstwo rzeczywiście dopuściło się niegospodarności wydając fundusze z rezerwy celowej i czy słuszniejsze dla rozwoju i promocji sportu w Polsce było wykorzystanie funduszy na organizację komercyjnego koncertu, czy też wykorzystanie tych środków na propagowanie sportu, w tym choćby na rozwój siatkówki dla młodzieży i dzieci.
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.