Bezpieczeństwo w górach i na stokach narciarskich cz. II

Dzisiaj kontynuujemy pewien temat, który był poruszany w grudniu, ale ze względu na trwającą w górach sezon zimowy jest wciąż aktualny. Pojęcia: gór, stoków, terenów narciarskich czy ratownictwa górskiego już sobie omówiliśmy poprzednio i zachęcam do lektury tego artykułu, a dzisiaj szerzej o bezpieczeństwie na zorganizowanych terenach narciarskich.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 Ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie i ratownictwie w górach i na zorganizowanych terenach narciarskich (dalej: Ustawa), za zapewnienie warunków bezpieczeństwa osób przebywających na zorganizowanych terenach narciarskich odpowiada zarządzający tymi terenami. Zgodnie z ust. 2, obowiązki w zakresie zapewnienie warunków bezpieczeństwa polegają, w szczególności na:

1) przygotowaniu, oznakowaniu, zabezpieczeniu terenów, obiektów i urządzeń służących do uprawiania narciarstwa i snowboardingu, oraz bieżącej kontroli stanu zabezpieczeń, oznaczeń i warunków narciarskich;

2) zapewnieniu ratownictwa narciarskiego;

3) określeniu i upowszechnieniu zasad korzystania z danego terenu, obiektu i urządzenia;

4) informowaniu o warunkach narciarskich i ich zmianach;

5) prowadzeniu działalności profilaktycznej i informacyjnej dotyczącej bezpieczeństwa podczas uprawiania narciarstwa i snowboardingu;

6) przekazywaniu informacji i tworzeniu ułatwień szczególnie istotnych dla potrzeb osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, a przebywającymi na zorganizowanych terenach narciarskich.

Zwrot „w szczególności” nakazuje patrzyć na wyżej wskazane obowiązki, tylko jako na przykładowe, a katalog obowiązków zarządcy jest otwarty i szeroki pojęciowo.

Kolejne obowiązki zostały zawarte w art. 20 i 21 ustawy i zgodnie z nimi, zorganizowane tereny narciarskie lub ich części zagrożone lawinami zarządzający zorganizowanym terenem narciarskim wyłącza dla ruchu narciarskiego i snowboardowego oraz odpowiednio oznacza do czasu ustąpienia zagrożenia. Natomiast, zorganizowane tereny narciarskie udostępnione do użytkowania po zmroku oświetla się w sposób zapewniający możliwość oceny warunków narciarskich oraz czytelność oznakowania i zabezpieczeń.

Kolejne obowiązki zarządcy terenu wynikają z art. 22 ustawy. Zarządzający zorganizowanymi terenami narciarskimi zobowiązany jest do przeprowadzenia codziennej kontroli stanu zabezpieczeń, oznakowania i stanu przygotowania terenów, obiektów i urządzeń na zorganizowanych terenach narciarskich przed ich otwarciem oraz po ich zamknięciu. Z przeprowadzenia takiej kontroli, sporządza się protokół. Zarządzający zorganizowanym terenem narciarskim, może natomiast w drodze umowy, zlecić zadania kontrolne i sporządzenia protokołu kontroli, podmiotowi uprawnionemu do wykonywania ratownictwa górskiego.

Art. 24 ustawy zawiera ograniczenia dotyczące tras narciarskich. I tak, narciarskie trasy zjazdowe, biegowe oraz nartostrady nie mogą krzyżować się z drogami publicznymi oraz trasami urządzeń transportu linowego osób o niskim prowadzeniu liny lub urządzeń transportu taśmowego przeznaczonych do transportu osób. Ponadto, skrzyżowania narciarskich tras zjazdowych, biegowych oraz nartostrad ze szlakami turystycznymi i trasami narciarskimi oraz z urządzeniami transportu linowego osób o wysokim prowadzeniu liny muszą być oznakowane i zabezpieczone, a podczas przygotowania zorganizowanych terenów narciarskich lub ich fragmentów maszynami śnieżnymi trasy te muszą być zamknięte dla ruchu narciarskiego i snowboardowego.

Dodatkowo, zgodnie z art. 25 ustawy, usytuowanie pólek ćwiczebnych oraz parków narciarskich nie może kolidować z narciarskimi trasami zjazdowymi, biegowymi, nartostradami oraz innymi drogami, szlakami turystycznymi pieszymi i narciarskimi, a parki narciarskie oraz pólka ćwiczebne muszą być oznakowane i wydzielone od pozostałych terenów znajdujących się na zorganizowanych terenach narciarskich w sposób uniemożliwiający przypadkowy wjazd lub wejście osób.

Niezbędnemu oznakowaniu poświęcony jest art. 26 ustawy. Zgodnie z nim, znajdujące się na zorganizowanych terenach narciarskich przeszkody, których nie da się usunąć; miejsca prowadzonych prac konserwacyjnych, zabiegów sztucznego naśnieżania oraz stabilizacji pokrywy śnieżnej; miejsca w pobliżu podpór, urządzeń transportu linowego i taśmowego przeznaczonych do transportu osób; granice narciarskich tras zjazdowych i nartostrad oraz  miejsca szczególnie niebezpieczne o trudnym do przewidzenia ukształtowaniu oznacza się właściwym znakiem ostrzegawczym oraz zabezpiecza w taki sposób by nie stwarzały zagrożenia dla osób przebywających na tych terenach.

Przeszkody sztuczne, a w szczególności urządzenia transportu taśmowego, podpory urządzeń transportu linowego, słupy oświetleniowe, urządzenia naśnieżające, pojazdy mechaniczne znajdujące się w odległości mniejszej niż 2 m od granicy trasy zjazdowej lub nartostrady są odpowiednio zabezpieczone. Natomiast w granicach narciarskiej trasy zjazdowej i nartostrad, nie mogą znajdować się niezabezpieczone i nieoznakowane przeszkody stanowiące zagrożenie dla osób uprawiających narciarstwo i snowboarding.

Kolejne zasady zawarte są w art. 27-31 ustawy. Warto pamiętać, że narciarskie trasy zjazdowe oraz nartostrady są jednokierunkowymi drogami przeznaczonymi wyłącznie dla narciarzy i snowboardzistów, a trasy biegowe wyłącznie dla narciarzy uprawiających narciarstwo biegowe. Na zorganizowane tereny narciarskie nie wolno wjeżdżać pojazdami silnikowymi

Zakaz wjazdu o którym mowa w akapicie wyżej, nie dotyczy podmiotów uprawnionych do wykonywania ratownictwa górskiego, ratowników narciarskich i służb wykonujących zadania z zakresu bezpieczeństwa, porządku publicznego oraz ochrony przyrody, pod warunkiem używania pojazdów wysyłających jednocześnie sygnały świetlne w postaci niebieskich świateł błyskowych i sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie. Zakaz wjazdu pojazdów silnikowych nie dotyczy także używania przez zarządzającego zorganizowanym terenem narciarskim na tym terenie pojazdu silnikowego w razie konieczności usunięcia usterek technicznych urządzeń transportu linowego lub taśmowego przeznaczonych do transportu osób lub dokonania niezbędnych prac zabezpieczających, pod warunkiem używania pojazdu wysyłającego jednocześnie sygnały świetlne w postaci żółtych świateł błyskowych i sygnały dźwiękowe.

Osoby znajdujące się na terenie zorganizowanego terenu narciarskiego obowiązane są ułatwić przejazd pojazdu ratowniczego, w szczególności przez niezwłoczne ustąpienie pierwszeństwa przejazdu.

Zarządzający zorganizowanym terenem narciarskim ma obowiązek informować o zasadach korzystania ze zorganizowanych terenów narciarskich poprzez umieszczenie i rozpowszechnienie tych informacji w miejscach wejścia na te tereny, a w szczególności przy miejscach sprzedaży biletów wstępu i przy stacjach urządzeń transportu linowego i taśmowego przeznaczonych do transportu osób. Zarządzający zorganizowanym terenem narciarskim zamieszcza dodatkowo informacje zawierające w szczególności: mapy poglądowe zorganizowanych terenów narciarskich z zaznaczeniem przebiegu, trudności, długości i sposobu oznaczenia udostępnionych do użytku narciarskich tras zjazdowych, biegowych oraz nartostrad oraz miejsca udzielania pierwszej pomocy; informacje o ewentualnych zamknięciach niektórych narciarskich tras zjazdowych, biegowych, nartostrad lub ich odcinków; informacje o warunkach narciarskich obejmujące w szczególności warunki śniegowe, stan przygotowania trasy, temperaturę, prędkość wiatru, widzialność; informacje promujące zasady bezpiecznego uprawiania narciarstwa i snowboardingu, a także sposoby powiadamiania o wypadkach wraz z numerami telefonicznymi lokalnego ratownictwa narciarskiego oraz numerami alarmowymi.

Osoba uprawiająca narciarstwo zjazdowe lub snowboarding na zorganizowanym terenie narciarskim, do ukończenia 16 roku życia, obowiązana jest używać w czasie jazdy kasku ochronnego konstrukcyjnie do tego przeznaczonego.

Nie zapominajmy też, że nie wolno uprawiać narciarstwa lub snowboardingu na zorganizowanym terenie narciarskim w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego. Zarządzający zorganizowanym terenem narciarskim lub osoba przez niego upoważniona może odmówić wstępu albo nakazać opuszczenie zorganizowanego terenu narciarskiego osobie, której zachowanie wyraźnie wskazuje, że znajduje się ona w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego.

Osoby uprawiające narciarstwo lub snowboarding na zorganizowanym terenie narciarskim obowiązane są do zachowania należytej staranności w celu ochrony życia i zdrowia własnego oraz innych osób, a w szczególności: zapoznania się z zasadami korzystania z danego terenu, obiektu lub urządzenia i ich przestrzegania; stosowania się do znaków nakazu i zakazu umieszczanych przez zarządzającego zorganizowanym terenem narciarskim; zjeżdżania z szybkością dostosowaną do swoich umiejętności oraz stopnia trudności i stanu trasy, warunków atmosferycznych i natężenia ruchu; użytkowania sprawnego technicznie sprzętu narciarskiego i snowboardowego odpowiedniego do rodzaju podejmowanej aktywności, zgodnie z jego przeznaczeniem i zasadami użycia; bezzwłocznego informowania ratowników narciarskich o zaistniałym wypadku lub zaginięciu osoby oraz o innych zdarzeniach nadzwyczajnych mogących mieć wpływ na bezpieczeństwo osób.