26.08.2015
Kilka tygodni temu Komitet Wykonawczy FIFA podjął decyzję o zawieszeniu Indonezyjskiej Federacji Piłkarskiej w prawach członka międzynarodowej organizacji, do czasu, aż ta będzie w stanie spełnić zobowiązania wynikające z art. 13 i 17 Statutu FIFA. W internecie natomiast rozgorzała dyskusja na temat ,,władzy absolutnej” międzynarodowych federacji sportowych i niezależności krajowych federacji (związków) sportowych. Na tle indonezyjskiego sporu dzisiaj chciałabym przedstawić kilka zagadnień odnoszących się do tego tematu.
Powodem decyzji FIFA była długotrwała ingerencja władz państwowych Indonezji w działalność krajowego związku piłkarskiego, a tym samym naruszenie art. 13 i 17 Statutu FIFA. Art. 13 stanowi m.in., że członkowie są zobowiązani do przestrzegania przepisów gry, do samodzielnego prowadzenia swoich spraw i zapewnienia, że własne sprawy związku
nie będą zależne od stron trzecich. Tamtejszy rząd swoje postępowanie tłumaczy natomiast tym, że konieczna jest reforma w celu poprawy sytuacji piłki nożnej w kraju, co wiąże się m.in. z rewizją sytuacji w krajowym związku, w tym pod kątem ustanawianych przez niego norm (chodziło głównie o uzyskiwanie przez kluby licencji). Sankcja w postaci zawieszenia skutkuje zakazem udziału Indonezji w międzynarodowych imprezach piłkarskich, a także brakiem możliwości udziału w programach rozwoju, kursach i szkoleniach. FIFA bowiem zakazuje udziału podmiotu trzeciego w ustanawianiu reguł gry. Przeciwnicy decyzji FIFA podnoszą, że treść jej statutu daje duży zakres swobody co do oceny zawartych w niej pojęć, w tym, czym jest ingerencja stron trzecich. W związku z czym twierdzą, że sama organizacja może być postrzegana jako quasi rząd. Jedyną drogą do oceny proporcjonalności Statutu wydaje się być prawo Unii Europejskiej, a szczególnie uregulowania dotyczące konkurencji, rynku wewnętrznego, a z perspektywy przypadku Indonezji stwierdzają, że dopóki Europejski Trybunał Sprawiedliwości nie zajmie się zagadnieniami dotyczącymi ,,ingerencji/zakłóceń ze strony podmiotów trzecich” według Statutu FIFA, to najprawdopodobniej nadal tego typu działania będą rozpatrywane według dowolnego uznania i interpretacji FIFA.
Cechą charakterystyczną dla organizacji europejskiego modelu sportu jest struktura piramidalna, hierarchiczna. Na szczycie tej piramidy znajdują się właśnie międzynarodowe federacje sportowe, np. FIFA, niżej są krajowe związki sportowe, a jej podstawę tworzą kluby sportowe. Termin ,,międzynarodowa organizacja sportowa” nie jest koherentny. Pojęcie to obejmuje wiele różnorodnych podmiotów o wielorakich celach, formach prawnych oraz zasięgu. Biorąc pod uwagę kraj założenia, miejsce siedziby mamy do czynienia z różnymi formami prawnymi międzynarodowych organizacji sportowych. Dominującą formą prawną w jakiej działają powyżej wskazane podmioty jest stowarzyszenie prawa państwa na terytorium którego ma dany podmiot swoją siedzibę. Międzynarodowe organizacje sportowe zalicza się do międzynarodowych organizacji pozarządowych (ang. NGO`s - non-government organization). Cechą wyróżniającą międzynarodowe organizacje sportowe jest członkostwo w nich krajowych związków sportowych w określonej dyscyplinie sportu w danym kraju, a nie państw członkowskich, co z kolei jest podstawową cechą międzynarodowych organizacji rządowych. Omawiane organizacje sportowe nie posiadają jednak podmiotowości prawnej na płaszczyźnie prawa międzynarodowego publicznego. Są one osobami prawnymi funkcjonującymi w oparciu o przepisy prawne państwa – miejsca siedziby. W związku z tym, wszelkiego rodzaju prawo stanowione przez organy międzynarodowych podmiotów sportowych, np. statuty, uchwały, regulaminy sportowe posiadają walor wyłącznie wewnętrznych norm organizacyjnych, a których adresatami są członkowie danej organizacji lub osoby związane z nią innymi stosunkami prawnymi i dlatego nie mają one mocy źródeł prawa powszechnie obowiązującego. Jednak jak duże znaczenie i w niektórych przypadkach dominację mają postanowienia międzynarodowych federacji sportowych widać na przykładzie Karty Olimpijskiej, która stanowi, że Międzynarodowy Komitet Olimpijski zobowiązuje państwo – gospodarza Igrzysk Olimpijskich do dostarczenia gwarancji (nawet pod rygorem wykluczenia takiego państwa z organizacji Igrzysk), że będą respektowane reguły Karty Olimpijskiej, a więc np. oddanie jurysdykcji w sprawach spornych Sądowi Arbitrażowemu ds. Sportu (CAS).
Należy także wspomnieć o zasadzie autonomii organizacji sportowych. Kryje się pod nią nie tylko swoboda w zakresie zakładania klubów sportowych, ale przede wszystkim prawo do wewnątrzzwiązkowego stanowienia prawa. Jej zakres określają pojęcia minimalnej i maksymalnej autonomii organizacji sportowych. Granica maksymalnej autonomii sportu zostanie przekroczona w sytuacji, w której związek sportowy naruszy ogólne zasady porządku normatywnego czy też łamie prawa jednostki. W takich przypadkach państwa powinny zastrzec sobie możliwość wpływu na zmianę wydawanych decyzji. Minimalna granica autonomii natomiast, będzie naruszona w momencie gdy zostanie zagrożona organizacyjna funkcjonalność, demokratyczny charakter czy też prawo do ustanawiania własnych reguł przez podmioty sportowe. Zamysłem projektodawców ustawy o sporcie było znalezienie odpowiednio wyważonej granicy pomiędzy jak najszerszą autonomią ruchu sportowego a minimalnym zakresem tylko koniecznej interwencji państwa w sporcie. I tak dla przykładu, zgodnie z art. 16 Ustawy o sporcie ,,1.Nadzór nad działalnością polskich związków sportowych sprawuje minister właściwy do spraw kultury fizycznej. 2. Nadzorem ministra właściwego do spraw kultury fizycznej nie są objęte decyzje dyscyplinarne i regulaminowe władz polskich związków sportowych związane z organizacją i przebiegiem współzawodnictwa sportowego. 3. Minister właściwy do spraw kultury fizycznej ma prawo:
1) żądać udostępnienia odpisów uchwał władz polskiego związku sportowego oraz udzielenia pisemnych wyjaśnień dotyczących działalności polskiego związku sportowego;
2) dokonywać kontroli polskiego związku sportowego”.
Dla uzasadnienia podstaw autonomii organizacji sportowych należy odwołać się do Konstytucji RP, która w art. 12 stanowi, że Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania związków zawodowych, organizacji społeczno-zawodowych rolników, stowarzyszeń, ruchów obywatelskich, innych dobrowolnych zrzeszeń oraz fundacji. Natomiast zgodnie z art. 58 ust. 1 Konstytucji każdemu zapewnia się wolność zrzeszania się. Przyjmuje się zatem, że autonomia ruchu sportowego wynika bezpośrednio ze swobody obywatelskiej – wolności stowarzyszania się, Podmioty sportowe – kluby i związki sportowe zgodnie z zasadą praworządności nie mogą jednak naruszać powszechnie obowiązujących norm prawnych. Przewodniczący Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego w 2013 r. stwierdził, że sport powinien cieszyć się odpowiedzialną autonomią, a polityka poszczególnych państw musi tę autonomię sportu respektować.
AUTOR
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego.
23.04.2024
17.04.2024
12.04.2024
09.04.2024
22.03.2024
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.