27.08.2025
Ustawa z 7 kwietnia 1989 roku Prawo o stowarzyszeniach (dalej: Prawo o stowarzyszeniach) stanowi o obowiązku zawarcia w statucie stowarzyszenia informacji o sposobie ustanawiania składek członkowskich. Samo postanowienie statutu nie oznacza, że składki są obowiązkowym źródłem przychodu, choć dla wielu stowarzyszeń takie źródło stanowią.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 Prawa o stowarzyszeniach, stowarzyszenia są obowiązane do określenia w statucie sposobu uzyskiwania środków finansowych oraz ustanawiania składek członkowskich. W przypadku braku w statucie takiej informacji stowarzyszenie nie zostanie zarejestrowane w KRS. Idąc dalej, gdyby takie postanowienie znalazło się w statucie, a stowarzyszenie przyjęłoby uchwałę o zmianie statutu, którą usunęłoby postanowienie o składkach członkowskich, to wówczas organ nadzoru nad stowarzyszeniem – najczęściej właściwy terytorialnie starosta powiatu – ma uprawnienie by podjąć niezbędne działania celem naprawienia tego uchybienia, łącznie z wystąpieniem do sądu o unieważnienie uchwały, upomnieniem władz organizacji lub rozwiązaniem stowarzyszenia.
Patrząc na najpopularniejsze formy klubów sportowych warto wspomnieć też o fundacji. Choć klubów w tej formie jest mniej niż tych w formie stowarzyszenia, to jest ona dość częstą formą dla takiego klubu. I tu, jeśli chodzi o składki mamy fundamentalną różnicę w stosunku do stowarzyszenia. Fundacja jest bowiem organizacją z którą nie jest związane członkostwo, wobec czego nie można mówić o składkach członkowskich w fundacji, a tym bardziej o składkach jako źródle przychodów.
Kluby sportowe działające jako fundacje nie są uprawnione do pobierania składek. To oznacza, że wówczas gdy fundacja pobiera opłatę za zajęcia sportowe i nazwie ją składką członkowską, to w rzeczywistości na tle przepisów, nie będzie to składka tylko opłata. Będzie ją można pobierać w ramach działalności odpłatnej pożytku publicznego lub w ramach działalności gospodarczej.
Wróćmy teraz do stowarzyszenia. Art. 33 Prawa o stowarzyszeniach, wśród źródeł majątku stowarzyszenia, na pierwszym miejscu wymienia właśnie składki członkowskie. W stosunku do stowarzyszeń zwykłych jest to art. 42 ust 2. Prawa o stowarzyszeniach. Zresztą w stowarzyszeniu zwykłym nie ma reguły o konieczności zawarcia postanowienia o składkach w jego Regulaminie. Niemniej jednak, jeśli stowarzyszenie zwykłe chce pobierać składki członkowskie, to najlepiej, aby regulamin to określał. Jeśli nie całościowo, to choć w części kto decyduje o wysokości składek.
Stowarzyszenia i fundacje jako osoby prawne oraz stowarzyszenia zwykłe jako jednostki nie mające osobowości prawnej podlegają Ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: Ustawa CIT). Podmioty te płacą podatek od dochodów. By dowiedzieć się co to jest dochód, musimy poznać pojęcia: przychodu, kosztów uzyskania przychodu, dochodu.
Przychody to otrzymane pieniądze (np. składki członkowskie, dotacje, darowizny, przychody z odpłatnej działalności statutowej, odsetki bankowe itp.), jak też wartość rzeczy otrzymanych przez organizację w związku z prowadzonymi przez nią działaniami (art. 12 Ustawy CIT).
Koszty uzyskania przychodu to wydatki organizacji poniesione w danym okresie poniesione w celu osiągnięcia lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu (art. 15 Ustawy CIT), np. wynagrodzenia pracowników, opłaty eksploatacyjne itp.
Dochód to wszystkie przychody organizacji minus koszty ich uzyskania osiągnięte w danym roku podatkowym. Innymi słowy, dochód podlegający opodatkowaniu to to, co organizacji zostanie po odliczeniu kosztów.
W organizacjach pozarządowych, co do zasady, wszystkie dochody są opodatkowane. Wyjątkiem od tej zasady są zwolnienia podatkowe. Ustawodawca nie wprowadził dla organizacji żadnego podmiotowego zwolnienia od podatku dochodowego, czyli zwolnienia tylko ze względu na to, że jakiś podmiot jest stowarzyszeniem czy fundacją. Są jednak zwolnienia przedmiotowe. W odniesieniu do większości dochodów stowarzyszeń i fundacji ma bowiem zastosowanie zwolnienie określone w art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy CIT.
Zgodnie z nim niektóre przedmioty działalności podmiotu uprawniają do korzystania ze zwolnienia.
Ze zwolnienia z podatku dochodowego od osób prawnych może korzystać organizacja, której działalność (określona w jej celach w statucie) ma zakres przewidziany ustawą o CIT (podatku dochodowym osób prawnych).
Przewiduje ona zamknięty katalog działalności, z której dochody fundacji czy stowarzyszenia będą zwolnione od podatku, pod warunkiem że ich cele statutowe będą mieściły się w celach wymienionych w ustawie.
Podstawowym przepisem stanowiącym o zwolnieniu z podatku dochodowego osób prawnych jest przepis art. 17 ust.1 pkt 4 ustawy o CIT. I tak, wolne od podatku dochodowego są dochody podmiotów, których celem statutowym jest:
- działalność naukowa,
- naukowo-techniczna,
- oświatowa, w tym również polegająca na kształceniu studentów,
- kulturalna,
- w zakresie kultury fizycznej i sportu,
- ochrony środowiska,
- wspierania inicjatyw społecznych na rzecz budowy dróg i sieci telekomunikacyjnej na wsi oraz zaopatrywania wsi w wodę,
- dobroczynności,
- ochrony zdrowia i pomocy społecznej,
- rehabilitacji zawodowej i społecznej inwalidów oraz
- kultu religijnego.
Jeśli chodzi o rozumienie „celów statutowych”, to należy mieć na uwadze, że nie tylko bezpośrednie prowadzenie takiej działalności przez daną organizację uprawnia do zwolnienia, lecz także jej wspieranie, o ile wynika to z jej statutu przewidującego występowanie tej organizacji w funkcji podmiotu wspierającego (np. przekazanie dotacji dla innej organizacji).
Z drugiej strony mamy w tej materii też orzecznictwo i np. wg niego, Statut organizacji musi wprost określać cele organizacji. Tylko wtedy, gdy ściśle odpowiadają one sformułowaniom zawartym w przepisie o zwolnieniu od podatku, możliwe jest skorzystanie z niego. Takie stanowisko przedstawił NSA, wskazując, że cele statutowe jednostki non profit uprawniające ją do zwolnienia z podatku, muszą być wprost określone w statucie. Nie podlegają one żadnej wykładni.
Nawet, jeśli przeznaczenie dochodów spełnia wymienione wcześniej warunki to są sytuacje, gdy zwolnienie to nie ma zastosowania do dochodów organizacji. Zwolnienie dotyczące podatników przeznaczających dochody na cele statutowe lub inne cele określone w tym przepisie, nie dotyczy:
- dochodów uzyskanych z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego, paliwowego, tytoniowego, spirytusowego, winiarskiego, piwowarskiego, a także pozostałych wyrobów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,5 %, oraz wyrobów z metali szlachetnych albo z udziałem tych metali lub dochodów uzyskanych z handlu tymi wyrobami; zwolnieniem objęte są jednak dochody podmiotów, o których mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4–8 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, uzyskane z działalności polegającej na wytwarzaniu wyrobów przemysłu elektronicznego;
- dochodów uzyskanych z działalności polegającej na oddaniu środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych do odpłatnego używania na warunkach określonych w art. 17a–17k Ustawy CIT;
- dochodów, bez względu na czas ich osiągnięcia, wydatkowanych na inne cele niż wymienione w tych przepisach.
Samo wskazanie danej działalności w statucie nie decyduje o zwolnieniu. Jeśli organizacja określi w statucie działalność, którą będzie wykonywała, nie oznacza to, że będzie ona automatycznie zwolniona od podatku. Zwolnienia muszą wynikać przede wszystkim z przepisów podatkowych. Zatem statutowa działalność prowadzona przez organizację dodatkowo musi pokrywać się z celami określonymi w art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT.
Statut powinien określać nie tylko ogólnie sformułowane cele. Kluczowe dla zwolnienia od podatku jest to, żeby w statucie - obok wskazania danej działalności (zwykle objętej zwolnieniem) jako celu organizacji - znalazło się także szczegółowe i doprecyzowane określenie metody realizacji tego celu statutowego. Cele statutowe organizacji, które mają uprawniać do zwolnienia, nie muszą być głównymi celami jej działalności.
Sporty drużynowe
20.10.2025
Sporty drużynowe
13.10.2025
Sporty walki
06.10.2025
20.05.2025
14.05.2025
06.03.2025
26.02.2025
05.02.2025
Portal prawosportowe.pl powstał w 2012 roku i od tego czasu dostarcza czytelnikom wiedzę z zakresu szeroko rozumianego prawa sportowego. Odbiorcami naszych treści są sportowcy amatorzy i profesjonalni, trenerzy, sędziowe, menedżerowie, agenci, działacze organizacji sportowych, sponsorzy. Jesteśmy po to, by pomagać i edukować w sporcie.
Portal od samego początku jest wspierany przez Kancelarię Prawa Sportowego i Gospodarczego DAUERMAN
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 Ogólnego rozporządzenia Parlamentu i Rady Unii Europejskiej o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r. informujemy, iż:
PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.
ul. Powstańców Śląskich 9
53-332 Wrocław
tel. +48 693 672 258
e-mail: bok@prawosportowe.pl
Jeśli potrzebujesz pomocy prawnej w Twojej działalności sportowej, napisz do nas korzystając z poniższego formularza.
Pamiętaj – odległość nie stanowi problemu. Działamy całkowicie on-line.
Przedstaw nam swój problem, a my dokonamy wstępnej bezpłatnej analizy prawnej. Następnie przedstawimy, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić oraz zaproponujemy zasady współpracy. Oczywiście za wszelkie usługi otrzymasz fakturę VAT.
Polityka prywatności PrawoSportowe.pl Sp. z o.o.