Utrzymanie bezpieczeństwa i porządku na obiekcie piłkarskim w świetle Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN

Kontynuując „podróż” po Regulaminie Dyscyplinarnym Polskiego Związku Piłki Nożnej dziś o rozdziale „utrzymanie bezpieczeństwa i porządku na obiekcie piłkarskim w świetle Regulaminu Dyscyplinarnego PZPN”. To znaczy, że przyjrzymy się karom jakie ponoszą strony postępowania dyscyplinarnego za brak porządku lub bezpieczeństwa na stadionie, czy też za niedopełnienie obowiązku zabezpieczenia wyjazdu zorganizowanej grupy kibiców czy też niedopełnienie obowiązku zabezpieczenia porządku lub bezpieczeństwa na stadionie, czy też wreszcie za zachowania pogardliwe lub dyskryminacyjne.

Często mówi się o tym tak: „narozrabiali kibice, a płaci klub”. I jest właśnie tak, jak w tym potocznym zwrocie zdanie wcześniej, bo klub odpowiada za kibiców na zasadzie ryzyka, a nie na zasadzie winy, ale też przekonamy się w dalszych akapitach, że odpowiedzialność mogą ponieść nie tylko kluby, ale również inne podmioty, np. osoby fizyczne.

W art. 64 Regulaminu Dyscyplinarnego Polskiego Związku Piłki Nożnej (dalej: RD PZPN) została uregulowana odpowiedzialność klubu za brak porządku lub bezpieczeństwa na stadionie. Tutaj karę ponosi klub, a zgodnie z art. 64  § 1,  „za brak należytego porządku lub bezpieczeństwa na stadionie przed, w czasie lub po zawodach, wymierza się klubowi karę…”.

Tutaj katalog tych kar jest „bogaty”, bo może to być:

- kara pieniężna

- weryfikacja zawodów jako walkower

- rozgrywanie meczu bez udziału publiczności

- zakaz rozgrywania w określonym czasie lub określonej liczby meczów z udziałem publiczności na części lub na całym obiekcie sportowym, w miejscowości, będącej siedzibą klubu

- zakaz wyjazdów zorganizowanych grup kibiców na mecze piłkarskie,

- rozgrywanie meczu na neutralnym stadionie,

- zakaz rozgrywania meczu na określonym stadionie,

- zakaz rozgrywania w określonym czasie lub określonej liczby meczów na obiektach sportowych w miejscowości będącej siedzibą klubu,

- wykluczenie z rozgrywek,

- zawieszenie lub pozbawienie licencji.

Jak się przekonamy pod koniec artykułu, organ dyscyplinarny za przewinienia z tego rozdziału może nałożyć na obwinionego więcej niż jedną karę zasadniczą. Warto też przyjrzeć się regulacji art. 64 § 2, zgodnie z którym, kary opisane w § 1, z wyjątkiem weryfikacji zawodów jako walkower, mogą być również nałożone na klub za niewykonywanie obowiązków, określonych w przepisach dotyczących bezpieczeństwa na obiektach piłkarskich, nawet jeżeli przed, w czasie lub po zawodach nie doszło do naruszeń porządku lub bezpieczeństwa. Czyli nie tylko samo naruszenie porządku przez kibiców powoduje odpowiedzialność, ale także niewykonywanie pewnych z góry już narzuconych obowiązków, wynikających z przepisów szczególnych o bezpieczeństwie meczów.

To samo co tyczy się organizatora zawodów – klubu, w zgodzie z art. 64 RD PZPN, dotyczy też klubu, którego autoryzowana grupa kibiców pojechała „w delegację”, jak zwykło się nazywać potocznie wyjazdy kibiców na mecze wyjazdowego ich klubu. I tu mamy wprowadzony kilka lat temu art. 64¹ RD PZPN, który odnosi się do kwestii niedopełnienia obowiązku zabezpieczenia wyjazdu zorganizowanej grupy kibiców. Pamiętajmy, że taka grupa musi być autoryzowana przez klub, a wówczas za brak porządku lub bezpieczeństwa w trakcie wyjazdu zorganizowanej grupy kibiców na mecz piłkarski, wymierza się klubowi drużyny przyjezdnej karę zakazu wyjazdów zorganizowanych grup kibiców na mecze piłkarskie.

Art. 65 przewiduje natomiast odpowiedzialność osób fizycznych za niedopełnienie obowiązku zabezpieczenia porządku lub bezpieczeństwa na stadionie przez te osoby. Zgodnie z art. 65 § 1, za niedopełnienie obowiązku zabezpieczenia należytego porządku lub bezpieczeństwa na stadionie przed, w czasie lub po zawodach, wymierza się odpowiedzialnym osobom fizycznym karę:

- upomnienia,

- nagany,

- karę pieniężną od 500 zł,

- dyskwalifikacji czasowej od 1 miesiąca do 2 lat.

Z kolei w świetle art. 65§ 2, jeżeli na skutek niedopełnienia obowiązku zabezpieczenia należytego porządku lub bezpieczeństwa na stadionie przed, w czasie lub po zawodach doszło do poważnych naruszeń porządku lub bezpieczeństwa na stadionie przed, w czasie lub po zawodach wymierza się karę:

- karę pieniężną nie niższą niż 5.000 zł,

- dyskwalifikacji na czas nie krótszy niż 3 miesiące,

- zakazu udziału we wszelkiej działalności związanej z piłką nożną.

Art. 66 RD PZPN przewiduje z kolei odpowiedzialność kibiców. I tak, wedle § 1, za rażące naruszenie regulaminu obiektu sportowego lub regulaminu imprezy masowej przed, w trakcie lub bezpośrednio po meczu piłki nożnej, właściwy organ dyscyplinarny może orzec karę zakazu wstępu na stadion. Czyli jest to uprawnienie do wydania tzw. „związkowego zakazu stadionowego”. I taki sam zakaz może być nałożony za „wybryki” podczas samego wyjazdu, w drodze na mecz, a nie w okolicach stadionu i na samym stadionie. I tutaj zgodnie z art. 66 § 2, za naruszenie bezpieczeństwa lub porządku w trakcie wyjazdu zorganizowanej grupy kibiców na mecz piłkarski organ dyscyplinarny może orzec karę zakazu wstępu na stadion.

Kolejny delikt, uregulowany w tym rozdziale, a dokładnie w art. 67, to zachowania pogardliwe lub dyskryminacyjne. I tutaj, w świetle § 1, za prezentowanie treści o charakterze pogardliwym, rażąco nieetycznym, pochwalających terroryzm, przestępczość, przemoc, odwołujących się do zbrodniczych ideologii, treści politycznych, treści o charakterze dyskryminacyjnym, w szczególności odnoszących się do rasy, koloru skóry, języka, religii bądź pochodzenia, za wznoszenie okrzyków lub popełnienie innego aktu o takim charakterze, wymierza się kary: klubom, kibicom i innym osobom.

W odniesieniu do klubów są to kary:

- pieniężna nie niższa niż 5.000 zł,

- weryfikacja zawodów jako walkower,

- rozgrywanie meczu bez udziału publiczności,

- zakaz rozgrywania w określonym czasie lub określonej liczby meczów z udziałem publiczności na części lub na całym obiekcie sportowym, w miejscowości, będącej siedzibą klubu,

- zakaz wyjazdów zorganizowanych grup kibiców na mecze piłkarskie,

- wykluczenie z rozgrywek,

- przeniesienie zespołu do niższej klasy rozgrywkowej.

W odniesieniu do kibiców – zakaz wstępu na stadion do 2 lat, a w odniesieniu do innych osób fizycznych:

- dyskwalifikacja na co najmniej 5 meczów lub co najmniej 3 miesiące,

- kara pieniężna nie niższa niż 5.000 zł,

- zakaz udziału we wszelkiej działalności związanej z piłką nożną.

Zgodnie z art. 67 § 2, maksymalny wymiar kary dodatkowej pozbawienia punktów, orzekanej w stosunku do klubu za przewinienie dyscyplinarne, o którym mowa w § 1 wynosi: 3 punkty za pierwsze naruszenie, 6 punktów za drugie naruszenie, a zgodnie z § 3, kara zasadnicza wykluczenia z rozgrywek (orzekana w przypadku rozgrywek, w których nie przyznaje się punktów) oraz kara zasadnicza przeniesienia zespołu do niższej klasy rozgrywkowej, może zostać wymierzona w przypadku uprzedniego, dwukrotnego ukarania klubu za to przewinienie dyscyplinarne w danym sezonie. Wreszcie, zgodnie z § 4, w przypadku, jeżeli czynem, o którym mowa w § 1 było wywieszenie transparentu, flagi lub innego, podobnego przedmiotu i nie został on zdjęty, pomimo zgłoszenia takiego żądania przez delegata lub obserwatora PZPN, co spowodowało przerwanie meczu, zasadnicza kara pieniężna nie może być niższa niż 5.000 zł. Jeżeli natomiast takie zdarzenie wywołała wcześniejsze zakończenie meczu, to w § 5 mamy postać kwalifikowaną, właśnie związaną z zakończeniem meczu i tutaj, jeżeli czynem, o którym mowa w § 1 było wywieszenie transparentu, flagi lub innego, podobnego przedmiotu i nie został on zdjęty, pomimo zgłoszenia takiego żądania przez delegata lub obserwatora PZPN, co spowodowało przedterminowe zakończenie meczu, zasadnicza kara pieniężna nie może być niższa niż 10.000 zł.

I na koniec o art. 68 RD PZPN czyli o zasadach szczególnych dotyczących kar za naruszenie bezpieczeństwa i porządku na obiektach piłkarskich. Po pierwsze, wszystkie kary za brak należytego zabezpieczenia porządku na stadionie, z wyjątkiem walkoweru i kar finansowych, są natychmiast wykonalne, chyba że organ dyscyplinarny postanowi inaczej. Czyli wniesienie odwołania nie wstrzymuje wykonania kary. Można jedynie wnieść do organu II instancji przed rozpoznaniem sprawy o zawieszenie rygoru wykonalności.

Po drugie, w przypadku, jeżeli naruszenie opisane w tym rozdziale jest wynikiem zachowania osób fizycznych, za które odpowiedzialność ponosi klub przyjezdny, karom podlega klub przyjezdny. Po trzecie, domniemywa się, że kibice zajmujący sektor stadionu lub inne wydzielone miejsce, przeznaczone dla kibiców klubu przyjezdnego, są kibicami tego klubu. Po czwarte, w przypadku niemożności zidentyfikowania kibiców, dopuszczających się przewinień opisanych w niniejszym rozdziale, karze podlega klub, będący gospodarzem meczu. Po piąte, za przewinienia określone w art. 64, 65 i 67 można wymierzyć jednorazowo więcej niż jedną karę zasadniczą.